Một hôm
Tôi lạc vào con đường rộng thênh thang
người ta đặt ở đấy vài trạm thu phí BOT
cách nhau tầm vài chục km một trạm
chín mươi chín phần trăm bắt buộc lưu thông
nhân viên trực ban nở nụ cười thân thiện trao vé cho lái xe
sau khi họ nộp chai tiền lẻ mệnh giá hiện hành thấp nhất
từ hai trăm đến năm trăm đồng
rồi cùng nhau ngồi đếm
cùng nhìn những vì sao cô đơn trên bầu trời xanh thẫm
mặc cho thời gian nhức nhối trôi qua
Tôi lạc vào thành phố sầm uất
cơ man nhà cửa
cao thấp chông chênh
bề bộn lớn nhỏ
nhưng không ai được phép xây dựng
hoặc cải tạo nâng cấp
hoặc sửa chữa di dời
bởi, nơi đây hình thành dự án mang tầm cỡ khu vực
đã được quy hoạch đang chờ phê duyệt
và, không ai biết nơi đây
gia đình ba, bốn thế hệ
sống chung trên một diện tích khiêm tốn
họ dựng vợ gã chồng cho con cái
dưới mái tôn hầm hập
họ đưa tiễn người thân về chín suối
bên cạnh bức tường vôi rệu rã
Tôi gặp các em học sinh lễ phép
vừa thi xong chương trình phổ thông trung học
theo công thức 3 chung
với số điểm cao ngất ngưởng
hai tám, hai chín, ba mươi
nhưng không đỗ vào bất kỳ trường đại học nào
mặc dầu mức điểm sàn khống chế 15,5
ngoại trừ sư phạm mỗi môn chừng 3 điểm
có thể trở thành cô giáo, thầy giáo tương lai
các em hồn nhiên bán hàng rong
rót bia mời khách quán nhậu
rong ruổi tiếp thị son môi
Tôi vào mạng google
tra cứu chế độ ưu việt
gặp một dân tộc tự phong anh hùng
đất nước tự xưng độc lập, tự do, hạnh phúc
nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
một đảng lãnh đạo toàn diện
bỗng hoài nghi bản thân mình
chưa thấy ma đã sợ
chưa biết mặt thánh thần đã quỳ gối van xin
chưa làm quan đã tính chuyện làm giàu
chưa biết gieo vần lại vác bút làm thơ
bỗng dưng nhớ quá một người tên Duyên
chẳng hạn...
Tự khúc 60
Bắt đầu tuổi sáu mươi
Tôi sắp trở thành ông già hom hem chống gậy
Lộc cộc đường làng nhớ thời trai trẻ
Rủ bạn bè uống rượu
Rủ bạn bè làm thơ
Rủ bạn bè tán gái
Anh lớn hơn tôi
Có thể sáu mốt, sáu hai, sáu ba chẳng hạn
Cái tuổi nói chuyện sui gia
Dựng vợ gả chồng cho con
Gác chuyện thế sự
Kỳ vọng đứa cháu trai thông minh
Xoa đầu đứa cháu gái giống bà
Đôi con mắt có đuôi
Chị nhỏ tuổi hơn
Có khi năm mốt, năm hai, năm ba hoặc ít nữa
Bước vào giai đoạn mãn kinh
Ba hồi bốc hỏa
Ba hồi đổ mồ hôi
Ăn chẳng biết ngon biết dở
Ngủ chẳng biết tĩnh biết say
Nửa đêm bần thần ngồi dậy
Mười năm, hai mươi năm, hoặc xa hơn nữa
Chúng ta sống như buồng chuối sau vườn
Sợ gió
Sợ mưa
Sợ con chuột chạy ngang
Giật mình đánh rơi chiếc cốc
Nhưng không thể buông tay khi chưa kết thúc
Cuộc hành trình phương Nam
Ta có thể sống thêm vài tuổi
Ngủ thêm vài giấc
Ăn thêm vài miếng
Nếu mỗi người chịu bớt đi
Một chút sân si, hỉ nộ, ái ố
Trong chiếc túi càn khôn biến hóa khôn lường
Bên kia cầu sắp hai hàng
chiều cong mỏi cánh thiên di
cuốn quăn góc gối thầm thì sớm khuya
dọc đường gió bụi lia thia
chưa ngưng bặt đã vội lìa xa xanh
áo cơm dắt díu quẩn quanh
câu thơ phố ngả bóng đành đò xuôi
rằng xưa xửa mắt có đuôi
bên kia má nốt nhỏ ruồi làm duyên
gặp nhau tàn cuộc hàn uyên
đến quên mất mẹ rằng khuyên bảo lời
bây giờ ngồi đếm tuổi đời
vừa như con trẻ vừa người lớn đang
Thưa em mỗi bận chiều khắc khoải
dường như chúng ta còn thiếu thứ gì đó
một vì sao sáng
xẹt qua bầu trời xanh thẳm
rồi mất hút vào tầng khí quyển xa xăm
sau đôi mắt người đàn ông vừa đánh rơi giấy tờ tùy thân
ngồi bó gối sân thượng
cần mẫn sắp lại kế hoạch công tác
trên từng viên gạch chống thấm ố vàng
một chiến trường hỗn mang địa chỉ
bên chẳn bên lẻ đánh theo thứ tự toán học
bắt đầu từ những dòng sông chảy quanh thành phố
trước mặt bạn nữ sinh miền trung
giấu nỗi niềm vui thủ khoa vào bịch nước mía lạnh ngắt
tần ngần trước con đường hai chiều lẫn lộn số nhà
tiến hay lùi đều trông cậy vào bác xe ôm
một phụ huynh thuộc diện tạm trú xin cho con đi học
loay hoay giữa sân trường sũng nước
ước gì năm nay tăng thêm phòng
thêm lớp
thêm chỗ ngồi
thêm chữ ký tiếp nhận của thầy hiệu trưởng
phất phơ tờ giấy thông báo tuyển sinh ngoài cổng
im lặng trước nếp suy tư
chằng chịt dấu vân tay người lao động nhập cư
dường như chúng ta còn thiếu thứ gì đó
một toa thuốc đặc trị bệnh hoang tưởng
tượng đài kỹ vĩ
thủ phủ nền công nghệ điện tử
mỗi người dân một bác sĩ riêng
...
ngoại trừ tư duy hộ khẩu rỉ sét
đóng đinh trong cái đầu anh nông dân du kích bắn tỉa
định vị đối phương bằng cảm tính siết cò
thứ gì đó dường như
nằm im trong chiếc lồng quyền lực
chạy ngoằn ngoèo con hẻm trách nhiệm
thoắt ẩn thoắt hiện tâm hồn vô cảm
chễm chệ trên ghế vàng biệt phủ dinh cơ
trở thành sợi dây vô hình cột chặt các nhóm lợi ích với nhau
ngấm ngầm thao túng
một thứ gì đó
thưa em
còn thiếu trong thơ anh
giống như men rượu nồng mỗi bận chiều khắc khoải
Thỉnh thoảng
thỉnh thoảng úp mặt xuống đất
nghe tiếng vó ngựa xa lắc
cơ hồ Quang Trung Nguyễn Huệ đại phá quân Thanh
thỉnh thoảng ngửa mặt lên trời
thấy chấm đuôi máy bay nhỏ xíu
chắc của anh hùng Nguyễn Thành Trung ném bom dinh Độc Lập
thỉnh thoảng ngó ra đường
thấy mọi người ngược xuôi hối hả
có thể họ chạy chợ kiếm cơm
chạy chức kiếm tiền
chạy trường kiếm chỗ cho con đi học
chạy án...
thỉnh thoảng quay về nhà
nhìn thằng cháu ngoại ngồi chơi game trên máy vi tính
bên cạnh ly sữa Ensure nóng hổi
con thú nhồi bông xinh xắn
hộp đồ chơi xếp hình Nhật Bản trúc trắc
người giúp việc ở quê mới lên ngơ ngác
bà ngoại mái tóc trắng phơ ngồi nhắc chừng mọi thứ
phải biết xếp hàng trước mỗi đám đông
thỉnh thoảng đá chống xe
đứng ngắm cô gái người nước ngoài du lịch Việt Nam
đẹp tựa tiên nữ giáng trần
cầm tấm bản đồ chỉ đường khách sạn
sực nhớ đã lâu
tôi chưa về thăm quê
không biết bờ đê mỗi chiều
em có còn ngồi hong tóc?
Sài Gòn, 8.2017