TRẦN THỊ NGH. - Mộ Chí

Mướn cái căn nhà được hai năm, một hôm vợ chồng chủ nhà đến thăm đột ngột giữa tháng không phải để mượn sớm tiền nhà.

- Tụi này đến thăm chị, sẵn tiện bàn qua cái vụ nhà. Đang bức thiết quá chắc phải tính chuyện bán nhà thôi, vậy chị tìm chỗ khác thuê. Tụi này sẽ trả lại chị 5 triệu tiền cọc chị gửi 2 năm trước, bồi thường thêm một triệu rưỡi tiền nhà tháng này.

- Ủa, hợp đồng mới có sáu tháng tới chưa ráo mực, sao lại có chuyện gì kỳ vậy ?

- Chị thông cảm, tôi thất nghiệp từ hôm Tết đến nay; vợ tôi bàn mua một chiếc Cá Mập để tôi lái kiếm thêm thu nhập sẵn đang có người rao bán.

Biết nói qua nói lại cũng mệt, tôi gật đầu. Đi thì đi. Từ hôm đó hai ba ngày họ lại đưa người đến xem nhà một lần. Ngoài việc phải dẫn họ lên tầng trên chỉ trỏ phòng ngủ nhà tắm cầu tiêu, tôi còn phải ngồi chờ hai bên bàn bạc giá cả ngay trong cái nhà mình còn đang ở. Cũng nên dọn đi cho rồi. Mái nhà dột tí tách nhỏ giọt xuống trần nhà chảy tràn qua mép luồn xuống vách, xung quanh rần rần như giặc. Chỉ kẹt có mỗi một chuyện là tôi làm biếng quá. Tưởng tượng phải gom góp các thứ lại cho vô thùng, thông báo các lớp học nhóm các em nơi mình đổi địa điểm vì cô bị chủ nhà đuổi. Rồi các lớp trôi theo cô giáo từng về như bèo như lục bình. Nghĩ từng đó đã thấy ngán.

Một mặt đọc báo Tuổi Trẻ mục rao vặt, một mặt la oải oải với các trò, chỉ trong vài ba ngày tôi đã tìm được một chỗ vừa ý, diện tích nhỏ hơn, tiền thuê nhà cũng vậy nhưng chủ nhà không có dáng vẻ của người đột ngột cần tiền để mua xe Cá Mập. Đó là nguyên tầng trên của một biệt thự nhỏ chỉ có hai mẹ con ở trọn tầng dưới, cầu thang lên lầu đâm thẳng từ dưới cái sân vuông trước nhà. Bà mẹ là bác sĩ đã về hưu, cậu con trai đã tốt nghiệp đại học đang là học viên của một nhóm Anh văn tôi đang dạy. Tôi hẹn sẽ dọn tới trong tuần. Họ tử tế làm sạch sẽ các phòng, dời đi những bàn ghế tôi không cần, điều chỉnh lại điện đóm. Viết thư gửi bạn bè người thân ở xa, tôi có địa chỉ và số điện thoại của chỗ ở mới.

Cũng nội trong tuần lễ đó vợ chồng chủ nhà gọi điện thoại tới phán:

- Thôi tụi này không bán nhà nữa vì đã lỡ dịp mua chiếc xe rồi. Chị cứ việc ở lại.

- Giỡn ông ? Rồi tôi ăn nói sao với người ta đây ?

- Chị xin lỗi họ một tiếng chứ gì.

- Đâu có đơn giản như vậỵ Chỗ quen biết khó lật qua lật lại lắm. Hơn nữa tôi đã xếp đặt mọi thứ cả rồi.

- Chị làm ơn ở lại, tụi này sẽ trừ dần tiền nhà trong số năm triệu tiền cọc, chị chỉ cần đóng thêm bảy triệu tiền nhà cho đến khi chị trả nhà trong tám tháng nữa như chị đã định.

- Tôi định gì ?

- Thì chị định ở đến tháng 5 năm sau.

- Ông này giễu vui ghê ta! Tôi đào đâu ra bảy triệu để trả một lần ? Nhà của ông thuộc khu giải tỏa, bày đặt bán chi cho thêm rộn chuyện vậy ?

- Chị thông cảm. Bây giờ không bán được, cũng không có tiền để hoàn lại chị. Đang cần tiền quá, cho người khác mướn đâu ra được người như chị ?

- Người như tôi, sao ? Dễ bùi tai ư ?

Nói vậy chứ tôi cũng đào ra được số tiền cần thiết vì không còn cách chọn lựa nào khác. Đưa nhau ra tòa thì mệt quá vì hợp đồng làm giấy tay thỏa thuận giữa hai bên không có chứng thực của chính quyền địa phương. Dọn nhà cũng mệt. Tiền nhà bề nào cũng phải trả, một lần hay nhiều lần thì cũng vậy. Để đỡ ngượng, tôi nhờ một người quen mặt mày nghiêm nghị, có khiếu diễn xuất, rỗi việc, để đưa đến gặp bà chủ nhà của nơi tôi định thuê.

- Thưa bác nhận giùm cháu hộp bánh Trung Thu và gói quà. Đây là Đức, chủ nhà cháu đang thuê.

Đức chào, không cười. Ba người ngồi xuống xong tôi bắt đầu trình bày.

- Như đã tính với bác, cháu định dọn vô hồi cuối tuần trước nhưng cái ông này ...

Đức nói:

- Thưa bác, cháu chưa bán được căn nhà nên năn nỉ chị đây ở lại để trừ số tiền mà cháu còn nợ. Vợ chồng cháu đang kẹt ...

Lập tức bà chủ nhà sa sầm nét mặt, quắc đôi mắt - mà mấy lần gặp trước không thấy nét dữ - phang một cái nhìn bốc lửa lên toàn thân diễn viên bất đắc dĩ. Cái nhìn cháy dọc xuống rồi đi ngược lên, phừng ngay trên mặt diễn viên.

- Ông nói sao ? Ở đời tôi chỉ trọng chữ tín. Không có tiền thì làm sao cho có để trả người ta. Tôi đã dọn dẹp sạch sẽ 3 phòng trên lầu, thuê người ta khiêng đi ba cái đồ gỗ nặng muốn gãy xương sống, đã thông qua với Công An Phường, con trai tôi với bạn bè nói cũng mừng có cô đây về ở chung học hành thuận tiện ...

- Thưa bác cháu tưởng bán được căn nhà ...

- Tưởng sao được ? Khu đó nằm trong kế hoạch giải tỏa ai cũng biết. Đời bây giờ đâu còn ai khờ nữa đâu mà gạt.

- Thưa bác ...

- Còn thưa với gửi nữa ? Chắc thấy cô giáo có một thân một mình định lừa người ta ? Ăn ở thất nhơn thất đức. May mà tôi không đòi cô giáo đặt trước tiền cọc. Ở đời trọng nhau chữ tín ...

Gần nửa giờ đồng hồ bà bác sĩ mắng té tát vào mặt tên chủ nhà giả hiệụ Liệu chừng rồi cũng chỉ trao qua trả lại mấy câu lẩn quẩn, chúng tôi chào cáo lui rút trong khi bà chủ nhà còn đang ngon trớn.

Xe chạy khuất ngỏ hẻm vài chục thước, Đức ngoái lại phía sau cười khẩy:

- Chị chơi cú này hơi ác.

Tôi dỗ:

- Thôi mình đi ăn tối rồi uống cà phê nghe nhạc.

Đức đổi ga băng xe phơi phới trong trời đêm mát mẻ. Chưa chắc cha chủ nhà thật diễn được pha này. Diễn viên hạng ba ngồi trên ghế thấp có lưng tựa, đầu gối nhô cao, hai tay nắm lại kẹp giữa hai vế, mặt cúi gằm, mắt ngó ngược lên lòi lòng trắng. Y như tử tội trên ghế điện. Trong bữa ăn tối Đức thú thật:

- Lúc đó tôi buồn ngủ muốn chết nhướng mắt không nổi. Đêm trước chơi xì phé với mấy thằng bạn đến 4 giờ sáng. Chuyện của thiên hạ mình buồn ngủ là phải.

- Anh làm được cho tôi chuyện này tôi rất mang ơn. Một mình tôi không dám vác mặt đến xin lỗi bà bác sĩ vốn là phụ huynh của học trò mình. Còn cha chủ nhà thì không chịu diễn. Công nhận anh có tài năng tiềm ẩn, nhờ tôi tạo điều kiện cho nẩy nở kịp thời trước khi bị thui chột.

Tôi ký lại hợp đồng mới, trả hết tiền nhà cho 8 tháng. Do số tiền hơi lớn đối với một cô giáo nên có thêm chữ ký của hai nhân chứng, một phe ta và một phe địch. Phe ta là tổ trưởng dân phố khu tôi đang ở, lần đầu tiên ghé qua tệ xá. Đợi cho phe địch ra về, bà tổ trưởng bỏ giọng nhỏ to:

- Ở đây hai năm cô thấy sao ?

- Dạ căn nhà cũng hơi rệu, còn xung quanh thì ồn quá. Nhà bên phải hình như mới sắp cái đồng hồ báo thức; đúng 5 giờ sáng có tiếng kèn tây thổi te te te tò te tí te, te tí te, tò tí tò, te te ... rồi có giọng Mỹ mời thức dậy, chào buổi sáng.

- Ý tôi muốn nói cô có thấy gì lạ không ?

- Dạ cháu cũng chưa hiểu ý bác lắm.

- Nhà này có ma. Ai cũng bị ông già trước đây là chủ đầu tiên hiện hồn về đòi lại nhà.

- Trời! Bác nói gì vậy ? Sao bác để cho cháu giao cho người ta bảy triệu rồi bác mới nói ?

- Thấy cô nặng vía tôi mới nói, chứ đàn ba thai nghén thì tôi ngại. Cách đây một căn cũng có ma về bóp cổ chủ nhà mới; cái ông Thịnh bị tai nạn xe dập ống quyển đó. Đã nằm một chỗ mà đêm nào cũng bị ma hành la hét rùm trời. Cô thật sự không thấy gì lạ sao ?

- Dạ không! Lúc mới ở cháu có nghe cái tủ đứng trong phòng ngủ thỉnh thoảng chuyển răng rắc, nhưng nghĩ đồ gỗ co dãn theo thời tiết là chuyện thường. Trên gác nóng lắm.

Bà tổ trưởng về rồi, tôi gọi điện thoại cho một bà bạn kể chuyện nhà có ma. Bà bạn cười ặt ặt, xong buông giọng:

- Phải cúng.

Cha, chuyện này căng à. Từ trước đến giờ tôi chưa hề đi chùa chiền hay nhà thờ, cũng không thích việc giỗ chạp cúng kiến. Cha tôi chết cách đây không lâu mà nhớ mãi cũng không ra chính xác ngày tây ngày ta. Mấy năm đầu còn ghi trong sổ tay 5.1 âm lịch, sau lại lộn qua 1.5 là ngày quốc tế lao động, từ đó lơ luôn nhớ chi cho mệt. Hồi ông còn sống ngày nào mẹ tôi cũng mắng hư mắng thúi, vậy mà lúc ông qua đời bà khóc ti tỉ, lập bàn thờ cúng giỗ đều đều hằng năm nấu toàn các món ba tôi thích ăn lúc sinh tiền: hủ tíu xào giá, canh rau thơm lòng gà, hẹ bông xào thịt ba rọi. Bà mắng lũ chúng tôi quân bất hiếu, nhân nào quả nấy, mai mốt con cái nó trả cho biết, quả báo nhãn tiền khỏi đợi kiếp sau.

Chưa kịp cúng ông chủ nhà thì tối đó cụ về. Tôi đang lơ mơ chưa ngủ hẳn, còn nằm ôn lại các cảnh trong phim Hận Thù Sôi Sục: một kỹ sư xây dựng cất nhà trên bãi đất trống trước bãi tha ma đã bị bang thành bình địa, chủ nhân các ngôi mộ ùa về báo oán bắt mấy đứa con gái nhỏ xíu của ông ta. Phim chỉ có vậy nhưng không khí lạnh lẽo miền núi Carphathian nước Nga và mưa bão ven biển Cornwall làm tôi bần thần. Ông cụ đứng ngay chân giường.

- Sao, bây giờ bà biết tôi đang ở ngay trong nhà này với bà, bà tính sao ?

Tôi bật người dậy nhưng lưng và đầu như có cái gì níu chặt lại. Tôi quơ quơ hai chân ló ra tấm chăn, miệng ú ớ:

- Ai vậy ? Ai vậy ?

- Tôi chứ ai! Bà đừng làm bộ. Hồi sáng này mụ tổ trưởng nói với bà rồi. Bấy lâu nay thấy bà ở một mình tôi lơ cho bà yên ổn làm ăn. Biết chuyện rồi chẳng lẽ bà vẫn cứ tỉnh bơ ? Tính phải quấy sao coi cho được.

Tôi tiếp tục quẫy hai chân như cá mắc cạn, cổ nghẹt cứng không phát ra được một âm nào ngoại trừ tiếng khè khè. Ông cụ nói xong đi khoan thai đến cửa phòng ngủ mở ra, khép lại. Tôi nghe tiếng chân bước từng nấc xuống cầu thang. Vậy là ông ta trụ tầng dưới, mình ngủ trên này, cũng tiện. Nói vậy chứ tôi thức luôn đến sáng nằm hình dung lại ông cụ: áo sơ mi nhăn nhíu bỏ trong quần tây rộng, đầu hói mặt xương, hai con mắt nheo nheo, kính lão trệ xuống mũi, cằm nhẵn thín. Trông giống một công chức già thời Pháp thuộc. Năm giờ kèn tây bên kia vách thổi:

Te te te tò te tí te

te tí te, tò tí tò

te te ...

Tôi bắt đầu một ngày bình thường, pha cà phê ngồi uống tà tà tự hỏi ông cụ đâu, ban ngày cụ làm gì, rình tôi từ góc nào, sao không giỏi ngồi đối ẩm chơi, chờ chi đến ban đêm mới giở giọng ngầụ Tôi thay quần áo đi dạy, hơi mệt vì mất ngủ. Trước khi dẫn xe ra khỏi nhà tôi nhìn chằm chằm vào các góc trong phòng khách:

- Cho ông ở nhà một mình cho đã, coi chừng giùm cái nhà, tôi đi đến chiều mới về. Hẹn tái ngộ buổi tối.

Tối đó ông cụ trở lại thật. Bên nhà hàng xóm còn xem ti vi, có tiếng trẻ con khóc, xe gắn máy vẫn còn xẹt qua xẹt lại trong xóm nhỏ, nắp cống gập ghềnh kêu đánh bụp mỗi khi có xe trườn qua. Tôi còn thức ngồi chờ trên giường hạ quyết tâm đêm nay bàn bạc cho ra lẽ. Ông cụ ngồi ghé trên cái ghế thấp cạnh cửa sổ.

- Bà muốn chơi tay đôi với tôi phải không ?

Tôi khò khè một lát rồi tự nhiên bật ra được.

- Cụ muốn gì ? Tôi ở đây giữ gìn nhà cửa sạch sẽ, làm ăn lương thiện, tiền bạc sòng phẳng, đạo đức tốt, có giấy công nhận danh hiệu 6 Chuẩn Mực Gia Đình Văn Hóa do đồng chí chủ tịch phường Lý Thanh Châu ký ngày 21 tháng 01 năm 1998, hồ sư lưu mang số 109/GDVH ...

- Thì tôi cũng thấy vậỵ Chủ trước dẫn gái về ngủ ngay trên cái giường này, cụ giơ ngón trỏ phất lên phất xuống hai ba cái. Bà thấy cái chân giường trong góc đã được thay mới không ? Bọn nó quậy rầm rầm cả đêm không nghỉ ngơi gì được.

May mà lúc mới thuê tôi đã yêu cầu hai vợ chồng ông chủ nhà khiêng tấm nệm Kymdan, không thôi thì quá mất vệ sinh. Tôi nhỏ nhẹ:

- Vậy cụ cứ yên tâm.

- Bà tưởng như vậy là bà tốt lắm rồi ư ? Người sống luôn luôn nghĩ mình tốt lành khi đã chu toàn một số trách nhiệm gia đình và xã hội.

Chắc ông cụ muốn mắng quân bất hiếu là tôi, không nhớ nổi ngày giỗ của thân sinh. Tôi giải bày:

- Thưa cụ cha cháu lúc sống phá phách tưng bừng. Lúc mang thai cháu mẹ cháu suýt soát năm mươi còn ông ấy thì bị ma men nhập đã hơn 30 năm, vậy cháu là sản phẩm của tuổi già và hèm rượu chứ đâu phải trái ngọt cây lành. Các anh chị cháu không ai lãnh trọn nguyên băng đạn như vậy, họ khỏe mạnh tỉnh táo hơn nhiều. Cháu ra đời nhằm đêm có trăng, ông già say bí tỉ ra đứng ngó mông lên trời thấy mặt trăng đang vàng khè bổng trổ màu đỏ ké nên đặt tên cháu là Nguyệt Hồng. Rồi tuổi thơ èo uột, tuổi trẻ dật dờ. Thiết nghĩ lúc ông còn sinh tiền cháu không yêu kính được nếu không nói là hận thù, nay thờ cúng e rằng giả dối.

Ông cụ gầm lên:

- Cha chả! Nói vậy mà nghe được à ? Bà có phải Tề Thiên Đại Thánh nứt đá chui ra đâu mà giở giọng bạc. Con nghịch hầu đó nó không có chỗ để xức dầu cù là, còn bà thì có lỗ rún. Tôi đây lừng lẫy một thời trong gia đình, cờ bạc ăn chơi rượu chè bất tận, đánh đập vợ con không run tay mà chết đi chúng nó còn nhớ Thanh Minh để đi rẩy mả.

Đột nhiên ông già đứng dậy, vẫn cái áo sơ mi dài tay nhăn rúm nhét trong các lưng quần rộng rinh. Cụ quắc đôi mắt kèm nhèm nhìn tôi giật dữ.

- Thôi, đêm nay như vậy đủ rồi. Nghĩ lại xem bản thân mình còn thiếu sót với bao nhiêu người ? Bà thu xếp hôm nào đi với tôi.

Khoan thai cụ tiến đến cánh cửa trổ ra ban công. Tôi định nói ngoài đó có rào lưới B.40 nhưng sực nhớ không cần thiết. Cụ mở cửa, khép he hé, quẹo trái rồi khuất sau góc tường. Tối nay ông lão đi chơi không thèm ngủ nhà. Như ông ta thì đi chơi đâu có vui ? Bất quá ra nghĩa địa họp tổ, hoặc đi rình mấy chỗ khác để hù mấy người yếu bóng vía. Tôi vững hơn đêm trước nhiều, nhất định không bước ra gài cửa để coi sáng hôm sau sự thể ra sao. Nếu giọng Mỹ chào buổi sáng bên kia vách cất lên mà nhìn ra thấy cửa vẫn còn mở là đích thị nhà có ma. Thường thì dù trời nóng đến mấy tôi vẫn không bao giờ dám để cửa ban đêm. Lại còn rủ hôm nào bà đi với tôi. Xuất hồn theo ông cụ lỡ ham vui như Lưu Nguyễn, lúc về trần, nhà thuê biến thành bể dâu uổng toi bảy triệu bạc.

Như đêm trước tôi cố gắng không ngủ, để theo dõi chính mình thì đúng hơn. Không đủ kiên nhẫn chờ kèn tây, khoảng 4 giờ sáng tôi lò dò bước đến cái cửa trổ ban công đẩy nhẹ. Chốt không cài. Bỏ mạng. Sẽ không ai tin câu chuyện tôi kể, trừ bà tổ trưởng. Nhưng tôi sẽ không hé răng; nói ra một hồi sẽ lộ tẩy cái quân bất hiếu là tôi. Bấy giờ tính sao đây, hay là chờ thêm vài hôm để thu thập thêm dữ kiện. Những buổi đứng lớp đã có dấu hiệu sật sừ, các trò thắc mắc:

- Cô bệnh hả ?

- Đâu có, tôi vẫn khỏe như thần.

Vừa nói tôi vừa lảo đảo đẩy cái xe ra khỏi bãi đậu xe giữa sân trường. Mới thức có hai đêm mà đã muốn cảm. Tôi quanh xe về Tân Định ghé dịch vụ Photocopy của bà bạn để chụp bài cho các lớp ngày hôm sau. Thấy mặt, bà bạn kêu:

- Trời! Sao xanh dờn vậy ? Bệnh hả ?

- Y như muốn cảm.

- Không phải cảm đâu. Âm khí vần vũ lên cả hai chân mày đè cái mặt bà tối hù. Bà bị rồi! Cúng chưa ?

- Chưa.

- Tôi đã nói cúng đi, để lâu thần sắc càng suy nhược, có khi quá trễ phải nhờ đến thầy mà chưa chắc gỡ được.

- Thầy gì ?

- Thì thầy pháp, thầy bùa. Hỏi ngớ ngẩn.

Nhớ lúc còn đi học, có lần tôi lần mò chen đám đông vô xem một đám cúng. Một ông thanh niên mặt mũi sáng sủa trùm vuông khăn đỏ đảo xoay lia lịa, mồm lâm râm ư ử một thứ tiếng lạ. Đang xoay, đồng bỗng hước lên một tiếng như nấc cục đoạn lừ mắt nhìn đám đông; chợt đồng chỉ thẳng ngón tay vô mặt tôi, hét giọng mái:

- Con tiểu yêu kia đi chỗ khác chơi!

Hét xong đồng thăng, còn lại ông thanh niên sùm sụp khuôn vải đỏ ngồi xếp bằng rũ mềm như gà rút xương. Đám đông lao xao hướng về phía tôi. Một bà phốp pháp dậm chân thình thịch dọa:

- Mày phải không ? Mầy nặng vía đi khuất mắt Cô Ba đi, bả giận rồi đó! Khôn hồn thì chạy.

Tôi buộc hai vạt áo dài xách guốc chạy vắt giò lên cổ mặc dù chẳng có ai rượt. Bà tổ trưởng mới đây cũng nói tôi nặng vía vậy thì âm khí vần vũ ngả nào ? Tuy vậy tôi không dám kể cho bà bạn nghe cuộc gặp gỡ ông cụ trong hai đêm qua. Có cái gì mê hoặc dữ dội trong chuyện này khiến tôi tò mò muốn đi xa hơn. Tôi về nhà uống hai viên thuốc cảm rồi đi nằm.

Không thấy ông cụ đâu. Tôi nghỉ dạy ở trường lẫn các lớp nằm vùi run cầm cập ba ngày vừa lạnh vừa sốt. Mấy lúc như vậy sao không hiện hồn về bầu bạn với kẻ cô đơn. Chắc có chỗ khác vui hơn. Có lúc tôi thiếp ngất mê thấy có cái huyệt thật lớn đào sẵn bị ngập mưa, bàn ghế nhô lên từ dưới nước, các trò - trong đó có cậu con trai bà bác sĩ - bì bõm quây quần quanh bàn, cô giáo ngồi dạy học như thường. Xung quanh cây xanh gió mát, cảnh trí thật thơ mộng hữu tình. Thỉnh thoảng tôi choàng mắt dậy bò dậy pha sữa uống thuốc rồi lại nằm vật ra chờ. Đến ngày thứ tư thì ông ta về, quần áo nhàu nhượi:

- Bà sẵn sàng chưa ?

- Tôi đang bệnh muốn chết đây cụ.

- Cũng phải đi thôi vì tôi xếp đặt hết cả rồi.

- Mà đi đâu mới được chứ ?

Ông ta không trả lời nắm chân tôi kéo ra khỏi giường. Một luồng khí lạnh chạy dọc xương sống làm tôi rùng mình. Quơ chân tìm không thấy đôi dép, tôi để chân đất lẻo đẻo theo ông ta ra cái cửa trổ ra ban công, trên người mặc bộ đồ ngủ chua è, đầu tóc bù xù, bụng lép kẹp. Chợt cuồng phong nổi lên rồi gió thổi ù ù hai bên mang tai. Tôi cong hai cánh tay lên che mặt đỡ gió. Đèn đóm phố phường tất cả đều biến thành những vật dài trôi xoèn xoẹt ngang mặt. Như vậy lâu lắm rồi bỗng im vắng tứ bề, đêm đen đặc như mực tàu. Ông cụ vẫn một tay níu chặt vạt áo tôi lôi đi, một tay bơi bơi trong không khí như lái đò mất chèo. Xa tít đằng kia có một đốm lửa lập lòe, liền sau đó tôi thấy mình đứng trong một ngôi nhà đá, hơi lạnh phả ra từ sàn nhà ẩm ướt. Mùa ẩm mốc trộn lẫn với mùi gì như cơm thiu xộc lên tới óc.

Khi mắt đã quen với bóng tối, tôi giật bắn toàn thân thấy một nhóm người lố nhố già trẻ đang ngồi nghiêm nghị, trân trân hướng về phía tôi và ông cụ. Trông họ buồn như có ai chết, mắt trõm lơ lạc thần. Có vẻ như họ đã ngồi trên bệ đã có lâu lắm rồi để chờ đợi một cuộc hạnh ngộ được xếp đặt trước. Tôi nheo hai mắt cận thị nhìn từng ngườị Cha tôi kiạ Ông ngồi tựa lưng vô vách đá thở khò khè, bụng trương to, hai chân sưng vù; đúng hình ảnh lúc ông trút hơi thở cuối cùng. Ông lờ đờ nhìn tôi như người ta nhìn vu vơ vào khoảng trống.

Kế bên là một thiếu phụ tôi không quen, rồi tôi thấy Tấn. Tấn là người bạn lớn của tôi khi tôi mới 16 tuổị Gặp tôi trong tiệc sinh nhật của Hoàng Chi, Tấn đến cạnh ngồi nói chuyện, xin phép mai mốt đến nhà tôi chơi. Anh tặng tôi những quyển sách tiếng Pháp loại bỏ túi trang đầu bao giờ cũng ký tắt NgHt, Nguyễn Hữu Tấn. Anh giải thích thêm đó cũng là tên ghép của tôi và anh. Tấn làm thông dịch viên chiến trường, tử nạn ở Lộc Ninh; ngực anh thủng một lỗ to, áo trâyđi còn vết cháy sém bê bết những bệt đất đỏ. Tôi không biết Tấn yêu tôi cho đến khi người nhà của anh trao cho tôi một gói nhỏ trong đó có cái thư viết dở và hai quyển sách mà trước đó anh có hứa là sẽ gửi cho. Lúc chết anh mới 25 tuổi còn tôi bây giờ là một mụ già 50, mặc đồ ngủ đi chân đất. Đôi mắt sâu của anh như thụt hẳn vô trong hốc sọ.

Bỏ hai người nữa là Phương, anh rể tôi, Phương theo đuổi chị tôi mười năm mới được chị tôi đồng ý cho cưới. Sau khi sống cũng chưa đầy một năm chị tôi vì công việc phải đi xa, anh ở nhà ngoại tình lung tung với nhiều người trong đó có tôi. Anh thắt cổ chết bỏ lại chị tôi biết bao điều thị phi và đứa con trai 4 tuổi. Anh ngồi lặng lờ, trên cổ còn vết xiết của dây dù. Trông anh lỏng le trong bộ pyjama màu hột gà có viền nâu, đôi mắt dại bất động sau chiếc kính gọng vàng. Lúc cắt dây đưa anh xuống đất, nhiều người thắc mắc sao ông này thắt cổ mà còn mang kính. Lúc ấy anh 43 tuổi.

Sau lưng là anh Từ, sĩ quan Hải quân, người phồng to như bị trương sình. Anh biết tôi khi tôi nhỏ xíu còn ngửa tay xin tiền mẹ mua xí muội. Còn nhớ những bức thư anh viết về từ Nha Trang, Đồng Đế kể chuyện huấn nhục thời gian anh mới vào binh chủng. Anh hay nói đùa xin phép mẹ tôi cho gửi mấy bao gạo nuôi tôi lớn để cưới làm vợ. Tôi không biết là Từ đã chết, tưởng anh lưu lạc đâu đó sau biến cố bảy lăm.

Gần đó là Tô Châu và Albert, cả hai thân thể móp méo siêu vẹo sau tai nạn xe hơi ở Nice. Tô Châu là cháu gọi tôi bằng cô Út, con ông anh cả. Tuy cô cháu nhưng tuổi tác ngang nhau thường chơi chung như bạn, còn vị hôn phu của nó bây giờ tôi mới thấy mặt: bộ râu quai nón rậm rịt như xiết chặt quai hàm vô phương nhúc nhích. Hai người ngồi im như tượng, kiểu những pho tượng bằng đá nhưng chưa được đẽo gọt kỹ còn lam nham thô ráp theo cố ý của nhà điêu khắc.

Ông già lên tiếng:

- Tất cả đây là người thân của bà.

Tôi nói, nghe giọng mình tỉnh rụi.

- Tôi không biết một số người ở đây. Có tất cả 12 người nhưng tôi chỉ nhận ra phân nửa.

- Đó là tại vì bà vẫn vô tâm như lúc còn ...

- Còn sống chứ gì! Tôi đâu có hồn lìa khỏi xác. Cụ lôi tôi đến đây làm chi vậy ? Cụ nhìn xem, bọn họ giống như bồi thẩm đoàn ngồi quan sát bị cáo là tôi, với cụ là người buộc tội, còn thẩm phán đâu ? Lố bịch quá. Trừ cha tôi ra, những người này có liên quan đến tôi nay vẫn còn trẻ măng so với mụ già này - tôi hung hăng đấm thùm thùm vào ngực, đổi giọng quạu - Ông muốn gì mới được chứ ? Tôi không ăn nhậu gì đến những cái chết. Chính họ tự xông pha vào cõi bên kia. Ông nhìn xem ai sướng hơn ai ? Trong khi tất cả mưu sinh, họ ngồi lờ đờ chơi đâu có vướng bận gì.

- Họ sẽ không thốt ra một lời nào nếu bà không tỏ ra phục thiện một chút. Ngó bộ bà chẳng mảy may xúc động khi gặp lại người thân, lại còn quên bẳng đi những người còn lại.

- Mọi biểu tỏ bây giờ có ích gì ? Cho rằng ít nhiều tôi là động lực đẩy họ đến chỗ chết - tôi chặc lưỡi - mà điều này thì vô lý quá, ông tính họ sẽ làm gì tôi đây ? Cho rằng tôi cũng là một phường ma đói như họ như ông thì rồi cũng đi lang bang hù nhát người này người kia, ngon lắm thì bắt hồn người kia người nọ rủ rê cho đông đảo thêm cái cộng đồng vô tích sự ....

- Im ngay, nghịch tử! Ông cụ quát lên - Ngậm máu phun người trước dơ miệng mình. Bà nhìn kỹ lại họ đi. Đó là những người đã từng yêu thương bà. Cuộc sống yên ổn của bà bấy lâu nay đâu phải dưng không mà có. Đã bao lần hoạn nạn xẩy ra trong đời, bà kêu réo cầu khẩn ai trong lúc tuyệt vọng ? Con gái bà sốt xuất huyết thập tử nhất sinh bà van vỉ các oan hồn xin được chết thế mạng con. Lần hụt giò ở biển Vũng Tàu ai kéo hai mẹ con lên ? Ai chận lại chiếc xe đò bị hỏng hộp số khi đang buông dốc ? Ai ghìm lại ngọn lửa đang cháy sém sau lưng nhà bà ? Có phải mùa thu năm ngoái bà đã ra nghĩa địa Place de L"Eglise đứng trước mộ của hai vợ chồng Tô Châu xin họ che chở cho con gái bà đang bơ vơ xứ người ? Còn ai vô đây tìm cách ngăn cản không để cho bà thuê cái căn nhà của con mẹ chằn ăn trăn quấn ? Còn nữa và còn nữa. Chậc, cái kẻ vô lương tâm như bà có kể lắm cũng vậy thôi. Đã đành sống chết là lẽ thường tình nhưng bà không được coi thường cái lẽ của trời đất. Tôi ân hận đã đưa bà đến đây. Họ từ nghìn trùng quay về ...

Phiên tòa không có luật sư, Thẩm phán. Tôi tự đối chất với một mình ông lão công tố viên. Bọn họ ngồi bất động, ánh mắt lúc níu lúc buông. Có lẽ tôi hơi đuối lý bởi những điều ông cụ nhắc nhở đều có thật và làm tôi sởn tóc gáy. Thật tình tôi không biết họ đã đuổi riết sau lưng qua từng ấy năm tháng mà rồi cuộc hạnh ngộ đã làm họ ngỡ ngàng. Tôi xấu hổ quay ngang. Ngoài cha tôi, Tấn, Từ, Phương, Tô Châu và Albert còn những người kia là ai ? Sao tôi không moi ra được trong trí nhớ một chút gì quen thuộc. Lão già, phải rồi chỉ có lão già mới đẩy tôi về được khá khứ và giữ tôi lại. Ông ta ăn chịu sao với những người này ? Tôi liên quan gì đến những cái chết kia, hay họ toa rập nhau chỉ để trêu chọc tôi ? Gió bỗng bật thổi ào ào rồi tôi thấy mình như bị tống ngược ra ngoài, còn kịp thấy hun hút trước mặt là các hốc đen mờ mờ những bóng người ngồi trên bệ đá.

Có người cạy cửa vào được nhà đang hấp tấp bước hụt trên cầu thang. Lúc đầu nghe tiếng động tôi tưởng ông cụ nhưng khi hé mắt nhìn ra cửa sổ thấy có ánh sáng biết là ban ngày. Ma không đi chơi ban ngày. Nắng lọc qua tấm màn cửa màu vàng đất, dịu lại loang nhòe trong phòng. Bà bạn đứng ngay bên giường cúi nghiêng người lắc vai tôi, vẻ hốt hoảng.

- Trời ơi bà bệnh sao vậy ? Tôi gọi điện thoại mấy ngày nay không thấy trả lờị

Bà này tôi quen mà. Tôi lặp bặp môi thều thào nhưng không phát được âm nào. Sau đó hình như có thêm vài người nữa nhưng tôi đuối hơi nhắm tịt mắt lại, chỉ có tiếng lao xao. Họ lại kéo hai chân tôi ra khỏi giường, không nghe gió thổi ù ù như lần trước. Hai nách tôi bị xốc ngược trong khi đầu gối gập lại, người khuỵ xuống. Tôi nghĩ, lần này tiêu rồi. Bây giờ mình cô đơn, bởi sau lưng đâu còn ai.

TRẦN THỊ NGH.

Sài gòn, tháng 10, 1998