Trò Chuyện Với Nguyễn Trọng Tạo (Một)

14 Tháng Tư 201012:00 SA(Xem: 13940)
Trò Chuyện Với Nguyễn Trọng Tạo (Một)

blank















minhngonnt Thưa chú, vừa là nhà thơ, vừa là họa sĩ, nhạc sĩ...lãnh vực nào chú cảm thấy mình an nhiên hơn cả? Người ta nói: "Nhất nghệ tinh, nhất thân vinh", cho cháu tò mò một chút, lãnh vực nào làm chú "thân vinh" nhất?  

Nguyễn Trọng Tạo: Với tôi, dù làm thơ viết nhạc làm báo hay vẽ… đều chưa bao giờ an nhiên. Ngay cả khi tôi viết phê bình văn học nghệ thuật cũng vậy. Cuốn “Văn chương cảm và luận” khi vừa in ra, có người mua về đọc rồi đưa cho con đang chuẩn bị thi văn vào Đại học đọc vì họ cho rằng, cần phải hiểu văn học bằng sự rung động của tình cảm kiểu “nhà sáng tác viết phê bình”; có người cho cuốn sách đó là “hiện tượng phê bình” ngay từ khi nó vừa ra đời; nhưng cũng có người cho là “có vấn đề” tức là “phản động”. Thơ của tôi cũng vậy, có bài bị cho là “có vấn đề” như bài “Tản mạn thời tôi sống”, nhưng cũng chính thời điểm đó nhiều người lại đọc và thuộc lòng dù nó khá dài và sau này thì nó được in lại… Có bài hát tôi viết chỉ trong chốc lát, viết chơi chơi thì sau đó lại được công chúng yêu thích như một “hội chứng” mà trường hợp “Khúc hát sông quê” là một điển hình. Văn chương nghệ thuật là vô cùng, không ai tận hưởng hết cái hay của nó, ngay cả chính người làm ra nó có khi cũng bất ngờ về sự kỳ lạ của đứa con tinh thần do mình đẻ ra. Tuy nhiên tôi chọn Thơ vì thơ là nghiệp. Cái nghiệp thơ nó vào thân tôi từ lúc nào không nhớ, nhưng, Thơ với tôi bao giờ cũng thiêng liêng. Có lẽ vì thế mà có lần người ta bầu tôi vào Hội đồng Thơ, làm trưởng ban biên tập báo Thơ ở Việt Nam.

Bố tôi là ông đồ nho nên tôi cũng hiểu lời khuyên “nhất nghệ tinh, nhất thân vinh” của người xưa. Nhưng mọi lời khuyên không có lời nào là tuyệt đối với tất cả mọi người. Ta có nên khuyên Văn Cao hay Trịnh Công Sơn như thế không? Trong nghệ thuật, Văn Cao là “dòng sông 3 nhánh” như có người nói, nhưng với tôi thì có 3 ông Văn Cao. Văn Cao Thơ, Văn Cao Nhạc, Văn Cao Vẽ. Con người Văn Cao nào cũng thành đạt cả. Tuy vậy nỗi đau đáu nhất của Văn Cao vẫn là con người Thơ. Vì 1 người mà có nhiều con người như vậy nên không tránh khỏi bị ghen tuông, đố kỵ trong cái làng văn chương nghệ thuật. Nguyễn Đình Thi cũng bị như thế. Giới Thơ bảo ông Thi chỉ tài văn xuôi. Giới văn xuôi bảo ông Thi chỉ tài âm nhạc. Giới âm nhạc lại bảo ông Thi chỉ tài Thơ… Rốt cuộc ông Thi là ai? Là Nguyễn Đình Thi mà lĩnh vực nào cũng có người công nhận là tài?

Tôi không dám so sánh tôi với ai cả, nhưng tôi biết tôi là ai, và tôi không bao giờ từ chối những gì Trời cho hay đời cho. Và tôi mang ơn tất cả mọi người mà đầu tiên là cha mẹ đã sinh thành và giáo dưỡng.




thanhtranthanh Thưa ông, khi sáng tác nhạc, phần nào ông làm trước? Thơ hay nhạc? ông có phổ nhạc cho thơ của người khác không? Và có ai phổ nhạc cho thơ ông không? Nếu có, vì ông cũng là nhạc sĩ nên trong trường hợp đó ông có hài lòng không? 

Nguyễn Trọng Tạo: Tôi sáng tác nhạc thường ngẫu hứng. Có khi bắt đầu bằng một cái tứ rồi viết luôn thành bài hát cả nhạc và lời cùng lúc. Có khi bắt đầu bằng một nét nhạc vang lên trong đầu. Khi đọc bài thơ nào đó gợi lên cảm xúc âm nhạc là tôi phổ nhạc. Có lúc chỉ phổ mấy câu thơ thích, rồi cứ thế chỉ viết nhạc theo tư duy hình tượng, cấu trúc riêng; sau đó mới viết tiếp lời ca. Thỉnh thoảng tôi cũng viết nhạc trước rồi mới đặt lời. Và tôi đã từng đặt lời cho một số nhạc sĩ khi họ đã viết xong phần nhạc. Tôi có một số ca khúc phổ thơ của bạn bè như “Làng quan họ quê tôi” phổ (phỏng) thơ Nguyễn Phan Hách, “Khúc hát sông quê” phổ (phỏng) thơ Lê Huy Mậu, “Tôi trở thành đồng đội” phổ thơ Nguyễn Hoa. Cũng có mấy nhạc sĩ phổ thơ tôi như Phú Quang với bài “một dại khờ một tôi” phổ từ bài thơ “Chia”. Trường hợp Giáng Son phổ bài thơ “Cỏ và mưa” thì bài thơ này ngắn quá, chỉ có 4 câu nên Giáng Son viết thêm nhạc rồi nhờ tôi đặt tiếp lời ca vào. Nói chung, bài hát nào hay mà phổ từ thơ thì nhà thơ đều rất sướng, vì bài thơ như được nhân bản theo cấp số nhân.



 
chiennguyen Chúng tôi tò mò muốn biết ông đã quen nhà thơ Du Tử Lê như thế nào? Khi nào?

Nguyễn Trọng Tạo: Tôi đọc thơ Du Tử Lê từ trước 1975 do tình cờ có được những tờ báo Sài Gòn in thơ anh, rồi sau là đọc tập thơ anh được giải thưởng. Nhưng mãi đến năm 1993 tôi mới gặp anh (cùng đi với 2 người phụ nữ gốc Huế). Anh từ Mỹ về Huế tìm tôi và Hoàng Phủ Ngọc Tường. Anh nói rằng, định tìm lần trước nhưng ngại, nay liều gõ cửa. Anh đến nhà tôi, và như đã quen từ lâu lắm. Các nhà thơ với nhau vẫn thế. Tôi bày tiệc rượu đón anh, mời cả Hoàng Phủ Ngọc Tường đến. Chúng tôi ngồi với nhau đến khuya mới tiễn khách về bằng xe máy. Anh Tường chở Du Tử Lê, tôi chở 2 cô gái Huế bạn anh. Đến ngã tư cầu Tràng Tiền thì bị công an huýt còi. Nhận ra tôi, một anh công an nhắc vui: Lần sau anh Tạo chỉ nên chở 1 o thôi kẻo xe quá tải cháy máy đó.

Sau đó tôi chuyển ra Hà Nội. Nhiều lần về nước Du Tử Lê thường gọi cho tôi, rồi chúng tôi gặp nhau khi ở nhà tôi, khi ở khách sạn anh ở. Và tôi rất vui khi vẽ bìa “Du Tử Lê Thơ Tình” cho anh. Vợ anh bảo, đó là cái bìa thích nhất trong 40 bìa sách của anh Lê. Tiếc là cuốn sách đó phát hành ở Việt Nam không được suôn sẻ.


 
hungnguyenvan Sau này nhiều người làm thơ hay mà rất trẻ, có bao giờ ông sợ "gặp" một Nguyễn Trọng Tạo không? 

Nguyễn Trọng Tạo: Tôi nghĩ, dù ai đó có giống tôi, thì cũng chả sao, mà cũng không thể giống nhau tuyệt đối được, bởi vì mỗi con người là một thế giới riêng, có những bí mật riêng, và người ta cũng dễ nhận ra sự khác biệt cơ bản. Ở Hà Nam có một người tên là Nguyễn Trọng Tạo có viết sách báo về những vụ án, nhưng không ai nhầm đó là tôi. Tuy nhiên khi lập hộp thư điện tử và websitte, thì Yahoo báo là đã có ních nguyentrongtao rồi. Thế thì tôi lại thành nguyentrongtao1. Chả sao cả. Nhưng tôi sợ nhất là cái ông Nguyễn Trọng Tạo tự lặp lại chính mình. 

NTT

 

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
30 Tháng Mười 201412:00 SA(Xem: 5650)
Thưa ông, như tôi biết mong là không sai lắm thì ông là một trong những nhà văn nổi tiếng của miền nam Việt Nam thời trước tháng 4 năm 1975.
17 Tháng Mười 201412:00 SA(Xem: 5576)
Cháu có nghe Bố Mẹ nói đến phim Chân Trời Tím, nay mới có dịp đọc trên báo Người Việt, cháu cắt từng kỳ cất lại, mỗi kỳ họ đăng ít quá,
16 Tháng Mười 201412:00 SA(Xem: 6349)
Thưa ông, với trên nửa thế kỷ cầm bút, trải qua nhiều thời kỳ văn học VN, từ thời kháng chiến chống Pháp tới ngày hôm nay, ông có nhận định gì về: a- Nền văn học VN hiện tại?
28 Tháng Tám 201412:00 SA(Xem: 7839)
Hà Thanh Nguyễn: "Thưa ông, ngày nào tôi cũng đón đọc báo Người Việt, để được đọc lại tác phẩm Chân Trời Tím. Cám ơn ông đã cho lại chúng tôi những giây phút hạnh phúc, lãng mạn…của thuở xa xưa.
12 Tháng Tám 201412:00 SA(Xem: 5457)
Chủ quan tôi nghĩ bạn sẽ không gặp trở ngại gì đâu nếu câu chuyện giữa chúng ta chỉ xoay quanh những vấn đề nghệ thuật và nếu bạn không có tên trong sổ đen của cơ quan an ninh nước VN.
03 Tháng Tám 201412:00 SA(Xem: 4834)
Không ai cấm tôi viết và in đâu. Không có lệnh nào bằng văn bản hay bằng miệng rằng các báo, các nhà xuất bản không được in của Bùi Ngọc Tấn.
29 Tháng Bảy 201412:00 SA(Xem: 4337)
Vợ chồng tôi đều được lĩnh lương hưu. Lương hưu ghi sổ của tôi là 160.000 VN đồng. Trải qua nhiều cuộc điều chỉnh lương để theo kịp với trượt giá, lương hưu hiện tôi được lĩnh là 1.100 nghìn VN đồng, tương đương 55 USD.)
28 Tháng Bảy 201412:00 SA(Xem: 5071)
Tôi không có ý định làm sáng tỏ nội vụ tiền tác quyền, dù lương hưu của tôi rất ít. Bởi quỹ thời gian của tôi không còn nhiều. Các cụ nói: Thất thập kê nguyệt. Tôi sắp hết thời kỳ tính tháng, chuyển sang bát thập kê nhật rồi, muốn dành thời gian vào những công việc mà tôi thấy cần làm, cần phải hoàn thành.
18 Tháng Bảy 201412:00 SA(Xem: 5592)
Nhiều người cho tôi biết ngay sau khi tác phẩm “Chuyện kể năm 2000” ra đời thì nó đã bị chính quyền ra lệnh tịch thu. Nhưng sau đó, nó lại được phép lưu hành.
10 Tháng Bảy 201412:00 SA(Xem: 6164)
Tôi vốn là người hay thả cho ước mơ bay bổng, không có điều này chắc tôi khó sống được đến ngày hôm nay.) Đó là một thắng lợi không chỉ của riêng tôi mà còn của văn học của sự thật, văn học của nỗi đau con người, là một hạnh phúc mà tôi ao ước.
Du Tử Lê Thơ Toàn Tập/ Trọn bộ 4 tập, trên 2000 trang
Cơ sở HT Productions cùng với công ty Amazon đã ấn hành Tuyển tập tùy bút “Chỉ nhớ người thôi, đủ hết đời” của nhà thơ Du Tử Lê.
Trường hợp muốn có chữ ký tác giả để lưu niệm, ở Việt Nam, xin liên lạc với Cô Sóc, tel.: 090-360-4722. Ngoài Việt Nam, xin liên lạc với Ms. Phan Hạnh Tuyền, Email:phanhanhtuyen@gmail.com
Ở lần tái bản này, ngoài phần hiệu đính, cơ sở HT Productions còn có phần hình ảnh trên dưới 50 tác giả được đề cập trong sách.
TÁC GIẢ
(Xem: 16809)
Ông là một nhà văn nổi tiếng của miền Nam.
(Xem: 12044)
Từ hồi nào giờ, giới sinh hoạt văn học, nghệ thuật thường tập trung tại thủ đô hay những thành phố lớn. Chọn lựa mặc nhiên này, cũng được ghi nhận tại Saigòn, thời điểm từ 1954 tới 1975.
(Xem: 18825)
Với cá nhân tôi, tác giả tập truyện “Thần Tháp Rùa, nhà văn Vũ Khắc Khoan là một trong những nhà văn lớn của 20 năm văn học miền Nam;
(Xem: 9021)
Để khuây khỏa nỗi buồn của cảnh đời tỵ nạn, nhạc sĩ Đan Thọ đã học cách hòa âm nhạc bằng máy computer.
(Xem: 8118)
Mới đây, có người hỏi tôi, nếu không có “mắt xanh” Mai Thảo, liệu hôm nay chúng ta có Dương Nghiễm Mậu?
(Xem: 446)
Nói một cách dễ hiểu hơn, thơ ông phù hợp với kích cỡ tôi, kích cỡ tâm hồn tôi, phù hợp với khả năng lãnh nhận, thu vào của tôi, và trong con mắt thẩm mỹ tôi,
(Xem: 816)
Chúng tôi quen anh vào cuối năm 1972.
(Xem: 1016)
Anh chưa đến hay anh không đến?!
(Xem: 22337)
Giờ đây tất cả mọi danh xưng: Nhà văn. Thi sĩ. Đại thi hào. Thi bá…với con, với mẹ, với gia đình nhỏ của mình đều vô nghĩa. 3 chữ DU-TỬ-LÊ chả có mảy may giá trị, nếu nó không đứng sau cụm từ “Người đã thoát bệnh ung thư”.
(Xem: 13896)
Nấu cơm là công việc duy nhất trong ngày có liên quan đến cộng đồng gia đình, mà, gần đây Bố đã được miễn, vì cả nhà cứ bị ăn cơm sống hoài.
(Xem: 19085)
Tình Sầu Du Tử Lê - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Phạm Duy - Tiếng hát: Thái Thanh
(Xem: 7779)
Nhưng, khi em về nhà ngày hôm nay, thì bố của em, đã không còn.
(Xem: 8692)
Thơ Du Tử Lê, nhạc: Trần Duy Đức
(Xem: 8389)
Thời gian vừa qua, nhà thơ Du Tử Lê có nhận trả lời phỏng vấn hai đài truyền hình ở miền nam Cali là SET/TV và V-Star-TV.
(Xem: 10935)
Triển lãm tranh của Du Tử Lê, được tổ chức tại tư gia của ông bà Nhạc Sĩ Đăng Khánh-Phương Hoa
(Xem: 30586)
Tôi gọi thơ Du Tử Lê là thơ áo vàng, thơ vô địch, thơ về đầu.
(Xem: 20742)
12-18-2009 Nhà thơ Du Tử Lê phỏng vấn nhạc sĩ Thân Trọng Uyên Phươn
(Xem: 25362)
Khi gối đầu lên ngực em - Thơ Du Tử Lê - Nhac: Tịnh Hiếu, Khoa Nguyễn - Tiếng hát: Đồng Thảo
(Xem: 22810)
Người về như bụi - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Hoàng Quốc Bảo - Tiếng hát: Kim Tước
(Xem: 21611)
Hỏi chúa đi rồi em sẽ hay - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Hoàng Thanh Tâm - Tiếng hát: Tuấn Anh
(Xem: 19667)
Khái Quát Văn Học Ba Miền - Du Tử Lê, Nguyễn Mạnh Trinh, Thái Tú Hạp
(Xem: 17960)
2013-03-30 Triển lãm tranh Du Tử Lê - Falls Church - Virginia
(Xem: 19147)
Nhạc sĩ Đăng Khánh cư ngụ tại Houston Texas, ngoài là một nhạc sĩ ông còn là một nha sĩ
(Xem: 16822)
Triển Lãm Tranh Du Tử Lê ở Hoa Thịnh Đốn
(Xem: 16014)
Triển lãm Tranh và đêm nhạc "Giữ Đời Cho Nhau" Du Tử Lê đã gặt hái sự thành công tại Seattl
(Xem: 24369)
Nhà báo Lê Văn là cựu Giám Đốc đài VOA phần Việt Ngữ
(Xem: 31806)
ngọn cây có những trời giông bão. ta có nghìn năm đợi một người
(Xem: 34840)
Cung Trầm Tưởng sinh ngày 28/2/1932 tại Hà Nội. Năm 15 tuổi ông bắt đầu làm thơ,