Trò chuyện với nhà văn Trần Vũ (Kỳ 4)

24 Tháng Hai 201112:00 SA(Xem: 13460)
Trò chuyện với nhà văn Trần Vũ (Kỳ 4)

 

tranvukhanhtruong-content-content


4 - Nham Thạch: Ông có nghĩ mình bị ảnh hưởng bới cái "rơ" mượn lịch sử để "xiên xỏ" hiện tại của Nguyễn Huy Thiệp?

* Nhà văn Trần Vũ trả lời:

Không xiên xỏ,vì tôi không đi tìm điều này. Trong các truyện ngắn của Nguyễn Huy Thiệp, tôi thích Những ngọn gió Hua Tát, Muối của rừng, Không có vua, Con gái thủy thần, Chút thoáng Xuân Hương, Giọt Máu, Những người thợ xẻ… nhiều hơn là các truyện lấy lịch sử làm nền như Kiếm sắc, Vàng lửa, Phẩm Tiết, Nguyễn Thị Lộ, Mưa Nhã Nam... Lý do là trong những truyện đầu khí hậu truyện đậm đặc, mà với tôi khí hậu truyện quan trọng hơn tất cả. Đọc một truyện ngắn, giống xem một cuốn phim trong một tiếng rưỡi đồng hồ, chính không khí phim cuốn hút mình vào bên trong. Trong truyện ngắn, chính khí hậu giúp người đọc sống với nhân vật, đi theo nhân vật và nhập vào suy nghĩ nhân vật. Khí hậu truyện của Nguyễn Huy Thiệp trong tập truyện đầu tay dằm sắc, đọc mà giống như ngón tay mình khi lật trang sách đâm phải dằm làm thốn nhức. Rồi sau khi gấp sách, mình cứ phải lui cui khợi dằm mỗi lúc một chui sâu vào da thịt mình làm thêm nhức. Mà không lấy ra được. Vì chữ nghĩa, không lấy ra được.

 

Với tập truyện đầu tay, Nguyễn Huy Thiệp đạt đến sự thành công này. Đã chặt nhân vật rồi bày ra phản: sụn ra sụn, xương ra xương, mỡ ra mỡ, thịt ra thịt, da ra da… Từ Thiên văn, Sang sông là một Nguyễn Huy Thiệp khác. Đến Chuyện tình kể trong đêm mưa, Không khóc ở California thì hoàn toàn khác.

 

Gọi là “Jeu” ― dùng lịch sử để minh họa đời nay ― thì đúng hơn là xỏ xiên. Minh họa một khoảnh khắc ngắn của xã hội trên nền lịch sử cũ kỹ của đất nước, với vài nhân vật đã thay đổi định mệnh của dân tộc vì mỗi một hành động của họ làm đảo điên số phận dân chúng. Nếu Nguyễn Sinh Cung thi đậu vào trường hành chánh thuộc địa, số phận của dân Việt đã khác. Nếu khi đảo chánh anh ruột là Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ đã quyết liệt thay vì tha thứ, không dừng lại ở Bến Ván mà tiến xuống miền Tây tiêu diệt Nguyễn Ánh thì số phận của Đàng Trong đã khác. Nếu thất trảm sớ của Chu Văn An được chuẩn y và vua Trần trảm đầu bảy nịnh thần, số phận của vương triều Trần đã khác. Có nghĩa Hồ Quý Ly không soán được ngôi nên sẽ không có nhà Hồ đánh mất độc lập của Đại Việt vào tay Trung Hoa. Nỗi đau của Chu Văn An là nỗi đau của thời thế, vì ngày hôm nay sĩ phu tiếp tục đi dâng sớ Bô Xít và cũng thất bại như Chu Văn An. Vì ngoài kiến nghị, giai cấp khoa bảng không có một phương tiện nào để thay đổi mệnh nước. Lịch sử của 700 năm trước nhập trùng lại ở đây, vào hôm nay.

 

Đây là khía cạnh phóng chiếu từ quá khứ vào hiện tại. Còn những khía cạnh khác mà mỗi tác giả viết truyện tự tìm thấy: Khoác lên vai nhân vật lịch sử chiếc áo bào phẩm giá do chính tay mình kết lấy. Với tôi, tuy cảm phục thiên tài quân sự của Nguyễn Huệ, tôi vẫn thấy hoàng đế Quang Trung phạm nhiều lỗi lầm: Đã ra trước thành Quy Nhơn chửi mắng anh ruột là Nguyễn Nhạc đang là vua, là phạm đạo lý của xã hội Việt Nam, Nguyễn Huệ phải đi đến cùng hạnh động này thay vì nồi da xáo thịt rồi ngưng ngang lưng chừng không giải quyết được gì và tự chặn đường tiến xuống Gia Định của mình. Đối với bộ tướng, Nguyễn Huệ tự chặt hết tay chân, giết Vũ Văn Nhậm mà mưu phản chưa rõ, đẩy Nguyễn Hữu Chỉnh vào chỗ phản rồi giết đi nên đến khi Nguyễn Ánh mạnh lên thì Tây Sơn thiếu dũng tướng. Khi Huệ rời đất Bắc, Chỉnh đã chạy theo nhưng Huệ vẫn bỏ lại khiến Chỉnh phải nghĩ đến lập giang sơn riêng. Chính Huệ đẩy Chỉnh vào con đường phản. Đã biết Chỉnh nhiều mưu, Huệ nên giữ Chỉnh bên mình để dễ kiểm soát và dùng tài thủy chiến của Chỉnh, hoặc giết đi trừ hậu họa ngay tức khắc, nhưng Huệ lại chọn giải pháp nửa vời sinh họa là bỏ Chỉnh lại đất Bắc. Nhìn ở khía cạnh này, Nguyễn Huệ không biết dùng người. Cũng như Nguyễn Thiếp là một giá trị giả, một “trí thức trùm chăn”, nhưng Huệ bao lần cầu hiền để lấy tiếng chiêu hiền, là vay mượn giá trị giả làm giá trị của mình. Và dường như Nguyễn Huệ đã không thật tâm lắm trong cách thuyết phục La Sơn Phu Tử xuống núi. Huệ muốn được tiếng chiêu Hiền mà không thật sự muốn La Sơn Phu Tử làm cố vấn. Huệ cũng không yêu Ngọc Hân, khi cho đục thuyền của gia đình thân nhân Ngọc Hân chết chìm… Tôi đã viết Mùa Mưa Gai Sắc với những suy nghĩ này, khác với những gì bày trong tủ kính học đường.

 

* Thư từ, ý kiến, câu hỏi xin gửi về dutule@dutule.com

 

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
19 Tháng Bảy 201312:00 SA(Xem: 5090)
Anh có thể kể cho độc giả nghe về những giao tình này không? Em tin rằng sẽ có nhiều giai thoại rất dễ thương mà mọi người đều thích nghe.
03 Tháng Bảy 201312:00 SA(Xem: 5717)
Riêng cá nhân ông, ông có hưởng ứng hay ủng hộ cách viết cầu kỳ, lập dị của ông Nguyễn Ngu Í?
22 Tháng Sáu 201312:00 SA(Xem: 4642)
Nếu được xin ông cho biết tương quan hay cái duyên văn giữa ông và học giả Nguyễn Hiến Lê bắt đầu như thế nào?
14 Tháng Sáu 201312:00 SA(Xem: 4763)
Nhận được lá thơ trả lời của Bác sĩ về việc trước tác thơ văn, và nhất là được đọc bài thơ Mũi Né, mà Bác sĩ viết cách nay đã 43 năm,
05 Tháng Sáu 201312:00 SA(Xem: 4471)
Theo tôi thì người già cũng có nhiều tật bệnh. Nếu anh viết tiếp “Những tật bệnh thông thường của người già” thì hay biết mấy?
29 Tháng Năm 201312:00 SA(Xem: 4611)
"Những tật bệnh thông thường trong lứa tuổi học trò” của anh xuất bản từ năm 1972, lúc bấy giờ được phụ huynh, học sinh… làm sách gối đầu giường
22 Tháng Năm 201312:00 SA(Xem: 4896)
Tôi vừa nhận được thơ hồi âm của bác sĩ, nên trong bụng tôi mừng quá mạng. Thơ bác sĩ viết cho một bạn đọc nhà quê già mà rất chí tình, đồng cảm,
13 Tháng Năm 201312:00 SA(Xem: 4709)
Tôi có nghe loáng thoáng đâu đó, có người kể tôi rằng nhà thơ có một tác phẩm được một tổ chức hay một nhà chùa đề nghị in lại để làm sách ấn tống
05 Tháng Năm 201312:00 SA(Xem: 4773)
tôi có được đọc cuốn “Thư gửi người bận rộn” của ông. Với tôi, cuốn sách thật thú vị, dù cá nhân tôi cho đến giờ này may mắn không đến nỗi bận rộn gì lắm…
28 Tháng Tư 201312:00 SA(Xem: 4960)
Tại sao? Không chú trọng đức dục, như vậy con người ngày nay có kém tốt hơn con người thời xưa không
Du Tử Lê Thơ Toàn Tập/ Trọn bộ 4 tập, trên 2000 trang
Cơ sở HT Productions cùng với công ty Amazon đã ấn hành Tuyển tập tùy bút “Chỉ nhớ người thôi, đủ hết đời” của nhà thơ Du Tử Lê.
Trường hợp muốn có chữ ký tác giả để lưu niệm, ở Việt Nam, xin liên lạc với Cô Sóc, tel.: 090-360-4722. Ngoài Việt Nam, xin liên lạc với Ms. Phan Hạnh Tuyền, Email:phanhanhtuyen@gmail.com
Ở lần tái bản này, ngoài phần hiệu đính, cơ sở HT Productions còn có phần hình ảnh trên dưới 50 tác giả được đề cập trong sách.
TÁC GIẢ
(Xem: 16814)
Ông là một nhà văn nổi tiếng của miền Nam.
(Xem: 12052)
Từ hồi nào giờ, giới sinh hoạt văn học, nghệ thuật thường tập trung tại thủ đô hay những thành phố lớn. Chọn lựa mặc nhiên này, cũng được ghi nhận tại Saigòn, thời điểm từ 1954 tới 1975.
(Xem: 18831)
Với cá nhân tôi, tác giả tập truyện “Thần Tháp Rùa, nhà văn Vũ Khắc Khoan là một trong những nhà văn lớn của 20 năm văn học miền Nam;
(Xem: 9026)
Để khuây khỏa nỗi buồn của cảnh đời tỵ nạn, nhạc sĩ Đan Thọ đã học cách hòa âm nhạc bằng máy computer.
(Xem: 8125)
Mới đây, có người hỏi tôi, nếu không có “mắt xanh” Mai Thảo, liệu hôm nay chúng ta có Dương Nghiễm Mậu?
(Xem: 452)
Nói một cách dễ hiểu hơn, thơ ông phù hợp với kích cỡ tôi, kích cỡ tâm hồn tôi, phù hợp với khả năng lãnh nhận, thu vào của tôi, và trong con mắt thẩm mỹ tôi,
(Xem: 820)
Chúng tôi quen anh vào cuối năm 1972.
(Xem: 1020)
Anh chưa đến hay anh không đến?!
(Xem: 22340)
Giờ đây tất cả mọi danh xưng: Nhà văn. Thi sĩ. Đại thi hào. Thi bá…với con, với mẹ, với gia đình nhỏ của mình đều vô nghĩa. 3 chữ DU-TỬ-LÊ chả có mảy may giá trị, nếu nó không đứng sau cụm từ “Người đã thoát bệnh ung thư”.
(Xem: 13900)
Nấu cơm là công việc duy nhất trong ngày có liên quan đến cộng đồng gia đình, mà, gần đây Bố đã được miễn, vì cả nhà cứ bị ăn cơm sống hoài.
(Xem: 19088)
Tình Sầu Du Tử Lê - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Phạm Duy - Tiếng hát: Thái Thanh
(Xem: 7781)
Nhưng, khi em về nhà ngày hôm nay, thì bố của em, đã không còn.
(Xem: 8697)
Thơ Du Tử Lê, nhạc: Trần Duy Đức
(Xem: 8392)
Thời gian vừa qua, nhà thơ Du Tử Lê có nhận trả lời phỏng vấn hai đài truyền hình ở miền nam Cali là SET/TV và V-Star-TV.
(Xem: 10940)
Triển lãm tranh của Du Tử Lê, được tổ chức tại tư gia của ông bà Nhạc Sĩ Đăng Khánh-Phương Hoa
(Xem: 30590)
Tôi gọi thơ Du Tử Lê là thơ áo vàng, thơ vô địch, thơ về đầu.
(Xem: 20745)
12-18-2009 Nhà thơ Du Tử Lê phỏng vấn nhạc sĩ Thân Trọng Uyên Phươn
(Xem: 25366)
Khi gối đầu lên ngực em - Thơ Du Tử Lê - Nhac: Tịnh Hiếu, Khoa Nguyễn - Tiếng hát: Đồng Thảo
(Xem: 22812)
Người về như bụi - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Hoàng Quốc Bảo - Tiếng hát: Kim Tước
(Xem: 21615)
Hỏi chúa đi rồi em sẽ hay - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Hoàng Thanh Tâm - Tiếng hát: Tuấn Anh
(Xem: 19673)
Khái Quát Văn Học Ba Miền - Du Tử Lê, Nguyễn Mạnh Trinh, Thái Tú Hạp
(Xem: 17965)
2013-03-30 Triển lãm tranh Du Tử Lê - Falls Church - Virginia
(Xem: 19149)
Nhạc sĩ Đăng Khánh cư ngụ tại Houston Texas, ngoài là một nhạc sĩ ông còn là một nha sĩ
(Xem: 16825)
Triển Lãm Tranh Du Tử Lê ở Hoa Thịnh Đốn
(Xem: 16016)
Triển lãm Tranh và đêm nhạc "Giữ Đời Cho Nhau" Du Tử Lê đã gặt hái sự thành công tại Seattl
(Xem: 24372)
Nhà báo Lê Văn là cựu Giám Đốc đài VOA phần Việt Ngữ
(Xem: 31809)
ngọn cây có những trời giông bão. ta có nghìn năm đợi một người
(Xem: 34842)
Cung Trầm Tưởng sinh ngày 28/2/1932 tại Hà Nội. Năm 15 tuổi ông bắt đầu làm thơ,