Thi phẩm “Ngủ ở quán trà” của Hồ Minh Tâm

dutule.com (ngày 18 tháng 12-2015): Một trong những thi phẩm được một số anh Chị em trong giới chờ đợi ra đời, đó là thi phẩm “Ngủ ở quán trà” của Hồ Minh Tâm - - Do Hội Nhà Văn VN ấn hành; với tựa của nhà văn Tạ Duy Anh, minh họa của họa sĩ Văn Sáng.

 Mở đầu thi phẩm “Ngủ ở quán trà”, nhà văn Tạ Duy Anh ghi:

“Ý tưởng ra đời tập thơ này hoàn toàn do một cơn ngẫu hứng tập thể. Cái "tập thể" ấy gồm ba người: Nguyễn Đình Chính, tác giả và tôi. Nguyễn Đình Chính thì khỏi phải nói. Hứng lên là lão Online Ba-lô. Hồ Minh Tâm thì sự mâu thuẫn bản thân hiện rõ từ mái tóc bạc trắng. Không thấy dấu vết của thời gian mà chỉ thấy như một sự ngụy trang vụng về nhằm đánh lạc hướng thiên hạ, để họ bớt chú ý đến cái phần "quậy" dữ tợn bên trong. Còn tôi thì từ lâu đã lão giả an chi, bỏ ngoài tai mọi sự đời.

“Thế mà cả ba thằng (trẻ nhất là 50, già nhất 71) cùng buông cốc bia nhảy dựng lên như ba thằng rồ, khi phát hiện thấy trong mớ bản thảo bị bó lạt định cất đi của Hồ Minh Tâm một cái tên đầy chất minh triết và thanh tịnh: Ngủ ở quán trà.

“Mặc mưa gió sấm chớp.

“Phi hiền nhân không thể là ai.

“Hà Nội, 08-9-2015”

Bước vào “Ngủ ở quán trà”, người đọc sẽ nhận biết, thi phẩm được chia thành 2 phần. Phần thứ nhất, tựa đề “Ý nghĩ vuông”, với một bài viết công phu, giá trị của tác giả Nguyễn Thị Minh, nhan đề “Hồ Minh Tâm và hành trình của thơ ‘Tôi muốn khác’”, gồm trên 40 bài.

Bài viết của tác giả Nguyễn Thị Minh, như một tiểu luận văn học, chúng tôi không thể đăng tải nguyên văn, nên chỉ xin có một trích đoạn nhỏ, (phần còn lại xin để độc giả thưởng lãm:

“... Anh (Hồ Minh Tâm) có cái minh triết của người chấp nhận đời sống như là bản chất của nó. Cuộc sống là vậy. Cứ tận hưởng đi. Đừng thắc mắc. Anh không cố cắt nghĩa một điều gì. Chỉ cố sống trọn vẹn từng giây phút. Hồ Minh Tâm có bài thơ nhan đề "Anh một đời tằn tiện những giấc mơ", cũng may là với thơ, anh không tằn tiện, nên ta đã được anh chia sẻ nhiều mảnh tâm hồn. Nhà thơ rất cần sự trải nghiệm cuộc sống một cách sâu sắc và tích lũy được nhiều ngôn từ làm chất liệu, phải chăng đây cũng là ưu thế của Hồ Minh Tâm.

“Đọc thơ Hồ Minh Tâm giống như lạc vào một thếgiới mà lí trí trở nên mù lòa, vì vậy, muốn cảm hãy để lí trí tạm thời thoái lui. Nói như Picasso: "tôi vẽ không phải cái nhìn thấy mà là cái tôi cảm thấy" thì với Hồ Minh Tâm, anh không viết cái anh nhìn thấy mà viết cái anh cảm thấy. Cái khó hiểu của thơ chính là cái khó hiểu của lòng người, sự phức tạp của một cá thể hướng tới biểu tỏ bản sắc bản vị của mình. Thơ nhấn vào phi sự vật hóa, tạo ra những khoảng lặng. Có những câu thơ được người ta thích vì dư vang của từ ngữ, không cần biết nghĩa nó là cái gì, không thể phân tích, chỉ có thể đọc và cảm.

“Hồ Minh Tâm không phá phách, cũng không tuyên ngôn. Anh rất lặng lẽ song hình như lại là người có ý thức cách tân vô cùng quyết liệt. Cái cũ với Hồ Minh Tâm vừa là cái để nâng niu vừa luôn là sự tra vấn, phản tư "Tiếng ru đã sờn/ Nghe cái buồn đã cũ" (Ngủ đi con chó nhà ai). Việc không chịu được cái cũ là một biểu hiện ý thức của người sáng tạo. Nó xuất phát từ quan niệm rất rõ ràng của anh: tôi muốn khác (Cho không của buồn). Và đến với Hồ Minh Tâm là đến với một cái - khác - có - giá - trị.

Sài Gòn, 25-9-2014.”

Bước qua phần thứ hai, tựa đề “Ngủ ở quán trà”, người ta thấy có vài ghi nhận của nhà thơ Du Tử Lê, viết đã lâu. Bài viết có đoạn:

“... Thơ Hồ Minh Tâm là một cõi thơ khó…vào. Nhưng, một khi đã vào được, bạn cũng sẽ rất khó…ra! Đó là một tiếng thơ lưỡng cực. Nó dư khả năng xua đuổi người đọc! Mặt khác, nó cũng thừa ma lực trì, níu tâm trí bạn. Nó lạ lùng ở chỗ bạn sẽ không thấy bạn “bình thường” (hằng ngày) trong thơ Hồ Minh Tâm. Nhưng bạn lại thấy bạn “bất thường” (rất đỗi nhiều khi) trong thơ Hồ Minh Tâm. Nếu cần phải nói thêm một điều gì khác về thơ Hồ Minh Tâm, thưa bạn, tôi xin có lời khuyên rằng: “Bạn không nên đọc thơ Hồ Minh Tâm, khi có việc khác để làm. Bạn chỉ nên đọc thơ Hồ Minh Tâm, khi “quởn” (cực kỳ “quởn.”) Tựa ngày và đêm chỉ là một sợi giây thời gian đốn mạt. Lọc lừa. Khốn quẫn.

“Tính lưỡng cực trong thơ Hồ Minh Tâm, với tôi, chính là chìa khóa mở vào cõi thơ đặc thù Hồ Minh Tâm vậy.”

(Garden Grove June-2013)

.

Dù đứng ở góc độ nào, những người theo dõi đường bay thi ca của Hồ Minh Tâm, đều không thể phủ nhận nỗ lực làm mới (nhiều mặt) thi ca của ông! Như thể đó là bước đường duy nhất và, cuối cùng mà nhà thơ nhắm tới.

Do đấy, theo chúng tôi, “Ngủ ở quán trà” là thi phẩm đặc sắc, rất đáng để những người yêu thơ hoặc quan tâm tới những chuyển động của thi ca VN đương đại, tìm đọc.

Cần thêm chi tiết về thi phẩm “Ngủ ở quán trà” hoặc, muốn liên lạc với tác giả, xin qua địa chỉ EM: tamsgg@gmail.com