“Tuyển Thơ Trần Hoàng Vy”, được đón nhận thế nào?

dutule.com (ngày 2 tháng 11-2018): Hiện tượng…người người làm thơ, nhà nhà làm thơ, theo tôi, không chỉ vô hình chung khiến cho bộ môn văn chương này ngày càng thêm “xuống cấp”, trong đánh giá của đa số giới thưởng ngoạn. Tính vàng thau lẫn lộn của hiện tượng này, còn khiến cho sự phổ biến thi ca càng trở nên giới hạn, ngặt nghèo thêm nữa! Bởi vì, ai cũng tự cho rằng mình đã là…“thi sĩ” thì không có lý do gì phải bỏ tiền ra để mua thơ cuả người khác, mà chờ đợi được… “thân tặng”.

Thực tế, chờ đợi này lại được đáp ứng một cách “nồng nhiệt, vồn vã”, bởi một số không nhỏ những “nhà thơ” bỏ tiền in thơ lấy… “tiếng” đã tìm đủ mọi cách mang thơ đi tặng cho những người mà ông / bà ấy gặp ở quán xá, nơi họp mặt, chợ búa.

Nhiều người kể tôi nghe, trong một buổi sáng ở quán cà phê, có “nhà thơ” đã “ép” cả những không quen biết “phải nhận” thơ tặng của ông / bà ta...

Vì thế, khi quán vãn khách, người làm công tác dọn dẹp, vệ sinh cho quán, phải lượm, nhặt hàng chục cuốn được gọi là thơ, bị vứt bỏ trên mặt bàn hay dưới đất để “tặng lại”… thùng rác!.!

Tuy nhiên, vẫn theo tôi, chính vì tình trạng “văn chương hạ giới rẻ như bèo” (Tản Đà), đã chạm đáy kia, nên, những thi phẩm ít, nhiều có một giá trị hay nét riêng nào đó, đã được đón nhận một cách hân hoan!.!

Trong số ít oi, những thi phẩm được ân cần tiếp nhận đó, có “Tuyển thơ Trần Hoàng Vy”, do nhà xuất bản Nhân Ảnh của Lê Hân, ấn hành năm 2018. (*)

.

Với trên 80 bài thơ viết bằng nhiều thể loại khác nhau và, không ít những bài thơ viết về song thân, bằng hữu hoặc, nơi chốn (nhất là Quảng Ngãi, nơi tác giả sinh ra), được họ Trần chọn hình thức thuật-sự theo lớp lang thời gian hoặc sự kiện, với tất cả chân thành, chất phác, là những bài thơ có sức rung cảm cao, lay động tâm hồn người đọc. (Chúng không cần phải áp dụng những kỹ thuật lập lập, lòa lòa, cho ra vẻ tân kỳ mà, sự thật, ngay người viết cũng chẳng hiểu họ viết gì!.!).

Những câu thơ đi ra từ rung động thật, rất chân chất của họ Trần, có thể kể:

“Dù có gọi thế nào là thầy, là cha, là bố…

Vẫn là cây cột cái của gia đình

‘Con không cha như nhà không nóc’

Con chào đời, cha là ánh bình minh!

(…)

Quen hơi tiếng cha, nhiều đêm con mất ngủ,

Vùi đầu trong manh áo cũ - Cha ơi!

Cha lăn lộn trong dòng đời cuộn xiết

Nhún mình, chịu thiệt kẻ dở hơi?

(Bởi cha còn mẹ, còn con thơ, vợ dại…

Chút yên ổn gia đình. Đời có luật chơi!?)

(…)

Và rồi một ngày con làm…cha

Bài thơ viết về cha có cụm mây xa

Có khói nhang thơm cong vòng dấu hỏi

Con khóc gọi cha, buồn khắp cả nhà?”

(Trích “Thơ Viết Về Cha”)

Hoặc:

“Lâu lắm mạ chưa về ngoài nớ

Một dạ theo chồng cách sáu mươi năm

Đêm nằm ngủ, con nghe mạ mớ

Vườn ổi ngoại trồng chẳng ai viếng thăm!

(…)

Sáu mươi năm xa ba bốn bận

Ngoại về theo mây cuối dòng Hương

Nhà ở quê giờ lên phố

Mạ vơi đầy nhớ thương?

Phương Nam hoàng hôn, tóc mạ trắng

Gửi nỗi niềm xa xứ sóng cầm tay

Con nghe mạ khóc

Làm sao về kẻo mây trắng bay?”

(Trích “Mạ Chưa Về Ngoại”)

Hoặc nữa:

“Giang hồ tê chân quên dép rớt

Bạn hiền tìm không biết rơi đâu

Bỗng thấy tiếc một thời sung sức

Mòn gót giày lên núi xuống sâu!

Giang hồ gì? Cốt thăm bè bạn

Người đỡ người thồ cứ ruổi rong

Thơ dăm chữ rượu chè dăm cốc

Và bốc lên ta cứ tang bồng…

(…)

Mặc kệ tê chân mặc kệ dép

Chân trần mới hiểu đất…có gai

Giang hồ say hết bao nhiêu bạn

Trong cuộc trần ai…ai hiểu ai!?..”

(Trích “Giang Hồ Tê Chân”)

.

Trong “Tuyển thơ Trần Hoàng Vy” cũng có rất nhiều câu thơ lung linh thi- ảnh nhờ khả năng so sánh, liên tưởng mạnh mẽ đi ra từ những kỷ niệm khảm sâu dĩ vãng:

“Tiếng chim vườn ươm quả chín

Cây gói mùa xuân ửng ửng hồng

Em giấu dậy thì qua mái tóc

Qua vườn hái quả chớm đồi bông”

(“Tiếng chim vườn”, trong loạt bài “Chùm Xuân”)

Hoặc:

Lại trôi. Mây trôi. Ta trôi

Chưa quen xứ lạ. Đứng ngồi chiêm bao

Nắng ngày nhợt nhạt, hanh hao

Vấp chân cọng cỏ ta chào bóng ta?

(Trích “Thuở Là Mây Viễn Xứ”)

Hoặc nữa:

“Hẹn lần lữa mãi rồi anh cũng đến

Chân phù sa, sương níu gót giày

Rượu uống chưa say, ngấm men người rót

Nên khi về thương nhớ một bàn tay.”

(Trích “gửi Châu Phú”)

Hay tương tác giữa thực và ảo:

“Cà phê quán vắng

Nghe buồn Khánh Ly

Biết đâu hạ trắng

Một người vừa đi?...”

(Trích “Chủ Nhật Cà Phê Không Đường”)

Hay:

“Phà đêm, ngái ngủ, lùng bùng

Chuyến xe đến muộn, thở cùng sao khuya

“Dáng gầy, thúng mủng, bán mua

Chị tôi nhặt góp chát chua một ngày”

(Trích “Phà Đêm”)

.

Rải rác trong “Tuyển thơ Trần Hoàng Vy”, người đọc cũng gặp được khá nhiều những câu thơ có tính trào phúng.

Giễu nhại là một trong những truyền thống của người Việt Nam. Tùy theo cấp độ mà người đọc nhận được sự cay đắng, cương quyết chống trả ngoại xâm, cái xấu.. hoặc, chỉ là những nụ cười ý nhị, thoảng qua, đủ để ta cảm nhận và suy nghĩ.

Thơ giễu nhại của họ Trần nghiêng về phía những nụ cười ý nhị, thoảng qua:

“Mẹ xưa hay nói “bẹo gan”

Tôi đi xuống biển lên ngàn trêu ngươi

Em thơ ngây bẹo nụ cười

Hồn nhiên tôi đánh mất rồi còn đâu

Công danh bẹo mãi trên đầu

Thi ca bẹo đến cõi sâu tim mình”

(Trích “Bẹo”)

Hay:

“Ta ba lô hành cũng theo con nước

Hết Tiền Giang qua Sông Hậu về chiều

Ngồi tắc ráng thương lục bình phiêu dạt

Ngắm hoa tím buồn ngỡ mắt em yêu

(…)

Ta ba-lô hề bán dần…quần áo

Ngày chợ trời, đêm sạp cá tanh tao

Bạn nuôi mãi báo cô cũng ngán

Áo hiệu, quần hàng ngã giá…si đa!

.

Thôi chào nhé ta hôn gió bụi

Ba-lô trành sót lại mấy tập thơ

Hai bánh ú dằn lòng ta về xứ

Trai tráng tàn mà cứ mộng ba-lô”

(Trích “Hành Ta Ba-Lô”)

Ngoài một số phương-ngữ, người đọc cũng thấy họ Trần mang vào trong thơ của ông khá nhiều chữ…đường phố! Một số người dị ứng với loại chữ, nghĩa này. Cá nhân tôi, luôn hân hoan đón nhận.
.

Để kết luận, trong chừng mực nào đó, tôi trộm nghĩ “Thi Tuyển Trần Hoàng Vy” có thể chịu được sự đọc lại.

Du Tử Lê

(Garden Grove, Nov. 2018)

_________

(*) Cần liên lạc với nhà XB Nhân Ảnh, xin dùng địa chỉ: Le.han3359@gmail.com, hay tác giả Trần Hoàng Vy: httranhoangvy@gmail.com