Trần Mộng Tú, thơ và, niềm hãnh diện thi ca Việt. (Kỳ 01)

29 Tháng Giêng 201512:00 SA(Xem: 11472)
Trần Mộng Tú, thơ và, niềm hãnh diện thi ca Việt. (Kỳ 01)

Với tôi, Trần Mộng Tú là nhà thơ đầu tiên, nổi tiếng ngay với những bài thơ đầu tiên của chị ghi lại những cảm thức châng lâng, lạc lõng từ những bước chân tỵ nạn thứ nhất ở xứ người.

Mặc dù những năm giữa và cuối thập niên 1970s, phương tiện phổ biến báo chí gần như không có! Nó chỉ được chép tay hoặc chuyền tay giữa những người tỵ nạn - - Tựa những chiếc lá đột ngột lìa cành, bị rải đi khắp nơi trên nước Mỹ bát ngát bao la, theo chủ trương của chính phủ Hoa Kỳ ở thời điểm đó - - Những bài thơ, những vần thơ của Trần Mộng Tú, xuất hiện trên một tạp chí, có số lượng ấn bản đến tay người đọc không quá ba trăm người. (Hoàn toàn nhờ trung gian những tiệm thực phẩm Á châu mà, chủ nhân đa số là người Tàu).

Nhưng những bài thơ, những vần thơ của chị đã được nhân rộng bằng phương tiện chép lại, chuyền tay, gửi qua bưu điện. Tính nhân rộng kia, không chỉ bởi những người yêu thơ mà, gồm cả những người vốn không quan tâm lắm tới thi ca.

Theo tôi, chúng ta chỉ có thể lý giải hiện tượng bất ngờ hiếm hoi này, vì, thơ Trần Mộng Tú hiện ra, như một sợi dây tinh thần, nối kết những trái tim Việt Nam tan tác, tận cùng đáy thẳm lạc lõng.

Thơ Trần Mộng Tú hiện ra, như chiếc cầu tâm linh hoặc những viên thuốc bổ, cho mọi người còn thấy mình gần gũi với quê cha, đất tổ, qua sợi dây thiêng liêng tiếng Việt.

Ở bậc thềm tỵ nạn thứ nhất, những năm giữa thập niên 1970s, nhiều người Việt tỵ nạn còn tập làm quen với với phương tiện liên lạc bằng điện thoại, nói chi tới phương tiện chuyển dịch bằng xe hơi. Phương tiện phổ thông nhất của lớp người này là thư từ. Là nhắn tin.

Trong bối cảnh đó, những rung động của Trần Mộng Tú, qua thơ của chị, là những rung động chân thành, những cảm thức đi ra từ trái tim, không thể gần gũi hơn, với người Việt trong hoàn cảnh thất thổ, bị cắt lìa hoàn toàn với quê hương!

Tuy nhiên, tôi nghĩ, ở thời điểm đó - - Thời điểm người tỵ nạn bên này biển Đông, không nhận được một tiếng vọng, không bắt được một tín hiệu nào gửi đi từ phần đất mà, gần 1 triệu người đã hốt hoảng bỏ chạy thì, dù cho thơ Trần Mộng Tú có là những tiếng nói không hạnh phúc - - Chí ít nó cũng là tiếng nói Việt Nam. Tiếng nói của con chim tìm đàn. Tiếng nói của một người Việt tỵ nạn, trong một chừng mực nào đó, vẫn cho thấy hồn tính Việt Nam dù giữa cảnh đời cô lập.

Một trong những bài thơ viết trên bậc thềm tỵ nạn thứ nhất của Trần Mộng Tú, được đám đông đón nhận và, mau chóng truyền tụng là bài thơ nhan đề “Lòng nào như suối cạn”:

Ngày xưa trong quán nhỏ
Đời không có mùa đông
Trên môi cà phê ngọt
Trong mắt giọt tình nồng

Hôm nay trong quán lạ
Hai đứa ngồi nhìn nhau
Trên môi cà phê đắng
Trong mắt giọt tình sầu

Một năm trời lận đận
Đời ngọt những vết thương
Một năm trời bôi bác
Đời vui những tấn tuồng

Anh bây giờ đã khác
Trán đã thêm nếp nhăn
Em bây giờ đã khác
Má đã phai sắc hồng

Mắt nào không lệ chảy
Môi nào thơm hương hoa
Lòng nào như suối cạn
Tình nào đã chia xa?

Một năm trời xứ lạ
Không còn gì cho nhau
Giọt tình cuồng trong mắt
Cũng tan theo nỗi sầu...
(Theo “Thơ chọn lọc Việt Nam” - Nguồn Wikipedia-Mở)

Bài thơ in ra, chỉ một tuần sau, đã được nhạc sĩ Nam Lộc tìm vào, phổ nhạc, với tựa đề mới “Giọt Tình Sầu”. (Nếu tôi không lầm thì đấy là ca khúc đầu tay của Nam Lộc?)

Và, không lâu sau, người thứ hai, ở tiểu bang khác, cũng chọn bài thơ trên của Trần Mộng Tú để soạn thành ca khúc, là nhạc sĩ Hoàng Quốc Bảo, với tựa đề “Quán lạ”.

Thơ Trần Mộng Tú ở một góc độ nào đó là một thứ tự sự kể. Chị không chủ trương làm văn chương hay thi ca hóa một sự kiện, một kỷ niệm mà, chị rất trung thực, rất thiết tha chân tình khi ghi lại những cảm nhận thốn tâm, như:

Anh bây giờ đã khác
Trán đã thêm nếp nhăn
Em bây giờ đã khác
Má đã phai sắc hồng”.

Hay:

Một năm trời xứ lạ
Không còn gì cho nhau
Giọt tình cuồng trong mắt
Cũng tan theo nỗi sầu”

Đó là hiện thực, một hiện thực không thể đau xót hơn, của những cảnh đời tỵ nạn đầu tiên, nơi xứ người.

Hoặc nữa:

Hãy tưởng tượng ra em
ở một căn nhà lạ
mình em một ngôn ngữ
mình em một màu da
mình em một màu mắt
mình em một lệ nhòa

Hãy tưởng tượng ra em
ở nơi không định tới

em tủi như chim khuyên
khóc trong lồng son mới

Hãy tưởng tượng ra em
ở một thành phố khác
em buồn như nước sông
khóc chia dòng tan tác.

(Nguồn Wikipedia-Mở)

Với những câu thơ như những tiếng kêu tuyệt vọng, từ “ghét-tô”, như:

Hãy tưởng tượng ra em
ở một căn nhà lạ
mình em một ngôn ngữ
mình em một màu da
mình em một màu mắt
mình em một lệ nhòa”


Hay:

Hãy tưởng tượng ra em
ở một thành phố khác
em buồn như nước sông
khóc chia dòng tan tác.

Tôi tin, sẽ không một ai ngạc nhiên để phải tự hỏi, tại sao thơ Trần Mộng Tú ngay tự những ngày đầu tỵ nạn đã là tiếng thơ đầu tiên, trở thành tiếng nói chung của tất cả mọi người.

Sự nổi tiếng lập tức của tiếng thơ họ Trần, cũng khiến chị trở thành nhà thơ tỵ nạn đầu tiên ở Hoa Kỳ, có thơ được chuyển thành ca khúc.

Dõi theo hành trình thi ca rực rỡ chân-cảm của Trần Mộng Tú, tôi không chút ngạc nhiên khi thấy, về sau, càng lúc, càng có thêm nhiều nhạc sĩ đã tìm đến với thơ của chị - - Như tìm tới một Việt-Nam-thi-ca tiêu biểu. Khiến chị trở thành một trong số ít nhà thơ nữ, có nhiều thơ phổ nhạc nhất ở xứ người.

Tuy nhiên, vẫn theo tôi thì, thành tựu thi ca mang tên Trần Mộng Tú không dừng ở đó. Tự thân tiếng thơ của chị, bằng cách riêng của nó, đã đi vào và, trở thành đề tài học tập, nghiên cứu của học sinh Hoa Kỳ.

Du Tử Lê,
(Còn tiếp 1 kỳ)

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
02 Tháng Bảy 20199:55 SA(Xem: 4270)
Nhà xuất bản Nhân Ảnh mới ấn hành tiểu luận “Đuổi bóng hoàng hôn” (ĐBHH) của nhà văn và cũng là họa sĩ Trương Vũ
25 Tháng Sáu 20199:23 SA(Xem: 4015)
Không chỉ trân trọng với những tác giả nổi tiếng từ trước 1975, ở quê nhà, như Mai Thảo, Võ Phiến, Nhật Tiến, Lê Uyên Phương, Đinh Cường, Nguyên Khai, Nguyễn Mộng Giác, Nguyễn Đức Quang…,
22 Tháng Sáu 20199:40 SA(Xem: 4480)
Nhà xuất bản Lotus Media lại mới gửi tới những người yêu văn chương, một tác phẩm mới của nhà thơ Phan Tấn Hải
12 Tháng Sáu 20199:58 SA(Xem: 5546)
Một trong những chương sách đạt tới tiêu chí ấy là chương tựa đề “Đất và nhà của bà Nhu ở Đà Lạt”
05 Tháng Sáu 20199:50 SA(Xem: 4351)
...mặt bên kia của Đà Lạt êm đềm, Đà Lạt “đất hứa” thì Đà Lạt còn là vùng giao tranh và mưu toan quyền lực.
28 Tháng Năm 20192:23 CH(Xem: 3154)
Người đọc sẽ rất khó tìm thấy những bày tỏ bi quan, hoặc than thở, “vật vã” trong thơ Đỗ Nghê
28 Tháng Năm 201911:31 SA(Xem: 5381)
Phần tác giả Nguyễn Vĩnh Nguyên, cũng cho thấy bản chất thận trọng tới từng chi tiết
01 Tháng Năm 201910:57 SA(Xem: 4990)
“Tro tàn” là một chuyện viết về chiến tranh hiếm hoi, tương đối im, vắng tiếng súng
23 Tháng Tư 201910:43 SA(Xem: 5393)
Đây không phải là một bộ lịch sử văn học.
15 Tháng Tư 201912:45 CH(Xem: 4761)
Theo đánh giá chủ quan của ông thì ông và các bạn thu thập được khoảng bao nhiêu phần trăm tác phẩm và tác giả Việt hải ngoại kể từ tháng 4-1975?
Du Tử Lê Thơ Toàn Tập/ Trọn bộ 4 tập, trên 2000 trang
Cơ sở HT Productions cùng với công ty Amazon đã ấn hành Tuyển tập tùy bút “Chỉ nhớ người thôi, đủ hết đời” của nhà thơ Du Tử Lê.
Trường hợp muốn có chữ ký tác giả để lưu niệm, ở Việt Nam, xin liên lạc với Cô Sóc, tel.: 090-360-4722. Ngoài Việt Nam, xin liên lạc với Ms. Phan Hạnh Tuyền, Email:phanhanhtuyen@gmail.com
Ở lần tái bản này, ngoài phần hiệu đính, cơ sở HT Productions còn có phần hình ảnh trên dưới 50 tác giả được đề cập trong sách.
TÁC GIẢ
(Xem: 16817)
Ông là một nhà văn nổi tiếng của miền Nam.
(Xem: 12052)
Từ hồi nào giờ, giới sinh hoạt văn học, nghệ thuật thường tập trung tại thủ đô hay những thành phố lớn. Chọn lựa mặc nhiên này, cũng được ghi nhận tại Saigòn, thời điểm từ 1954 tới 1975.
(Xem: 18832)
Với cá nhân tôi, tác giả tập truyện “Thần Tháp Rùa, nhà văn Vũ Khắc Khoan là một trong những nhà văn lớn của 20 năm văn học miền Nam;
(Xem: 9026)
Để khuây khỏa nỗi buồn của cảnh đời tỵ nạn, nhạc sĩ Đan Thọ đã học cách hòa âm nhạc bằng máy computer.
(Xem: 8126)
Mới đây, có người hỏi tôi, nếu không có “mắt xanh” Mai Thảo, liệu hôm nay chúng ta có Dương Nghiễm Mậu?
(Xem: 452)
Nói một cách dễ hiểu hơn, thơ ông phù hợp với kích cỡ tôi, kích cỡ tâm hồn tôi, phù hợp với khả năng lãnh nhận, thu vào của tôi, và trong con mắt thẩm mỹ tôi,
(Xem: 820)
Chúng tôi quen anh vào cuối năm 1972.
(Xem: 1020)
Anh chưa đến hay anh không đến?!
(Xem: 22340)
Giờ đây tất cả mọi danh xưng: Nhà văn. Thi sĩ. Đại thi hào. Thi bá…với con, với mẹ, với gia đình nhỏ của mình đều vô nghĩa. 3 chữ DU-TỬ-LÊ chả có mảy may giá trị, nếu nó không đứng sau cụm từ “Người đã thoát bệnh ung thư”.
(Xem: 13901)
Nấu cơm là công việc duy nhất trong ngày có liên quan đến cộng đồng gia đình, mà, gần đây Bố đã được miễn, vì cả nhà cứ bị ăn cơm sống hoài.
(Xem: 19088)
Tình Sầu Du Tử Lê - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Phạm Duy - Tiếng hát: Thái Thanh
(Xem: 7781)
Nhưng, khi em về nhà ngày hôm nay, thì bố của em, đã không còn.
(Xem: 8697)
Thơ Du Tử Lê, nhạc: Trần Duy Đức
(Xem: 8394)
Thời gian vừa qua, nhà thơ Du Tử Lê có nhận trả lời phỏng vấn hai đài truyền hình ở miền nam Cali là SET/TV và V-Star-TV.
(Xem: 10940)
Triển lãm tranh của Du Tử Lê, được tổ chức tại tư gia của ông bà Nhạc Sĩ Đăng Khánh-Phương Hoa
(Xem: 30590)
Tôi gọi thơ Du Tử Lê là thơ áo vàng, thơ vô địch, thơ về đầu.
(Xem: 20745)
12-18-2009 Nhà thơ Du Tử Lê phỏng vấn nhạc sĩ Thân Trọng Uyên Phươn
(Xem: 25367)
Khi gối đầu lên ngực em - Thơ Du Tử Lê - Nhac: Tịnh Hiếu, Khoa Nguyễn - Tiếng hát: Đồng Thảo
(Xem: 22813)
Người về như bụi - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Hoàng Quốc Bảo - Tiếng hát: Kim Tước
(Xem: 21616)
Hỏi chúa đi rồi em sẽ hay - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Hoàng Thanh Tâm - Tiếng hát: Tuấn Anh
(Xem: 19673)
Khái Quát Văn Học Ba Miền - Du Tử Lê, Nguyễn Mạnh Trinh, Thái Tú Hạp
(Xem: 17966)
2013-03-30 Triển lãm tranh Du Tử Lê - Falls Church - Virginia
(Xem: 19150)
Nhạc sĩ Đăng Khánh cư ngụ tại Houston Texas, ngoài là một nhạc sĩ ông còn là một nha sĩ
(Xem: 16826)
Triển Lãm Tranh Du Tử Lê ở Hoa Thịnh Đốn
(Xem: 16016)
Triển lãm Tranh và đêm nhạc "Giữ Đời Cho Nhau" Du Tử Lê đã gặt hái sự thành công tại Seattl
(Xem: 24372)
Nhà báo Lê Văn là cựu Giám Đốc đài VOA phần Việt Ngữ
(Xem: 31809)
ngọn cây có những trời giông bão. ta có nghìn năm đợi một người
(Xem: 34843)
Cung Trầm Tưởng sinh ngày 28/2/1932 tại Hà Nội. Năm 15 tuổi ông bắt đầu làm thơ,