Lệ Buồn Nhớ Mi

19 Tháng Sáu 201612:00 SA(Xem: 31749)
Lệ Buồn Nhớ Mi

 

 

Mùa thu và thơ mới ở đường baker, costa mesa cũ

dấu trong ký ức âm u
cành sương tháng chín. mưa mù tháng giêng.
hồn cây phong úa truy tầm
dấu chân. nghìn dặm. lá mừng. thôi nôi
vàng sau lưng. vàng ghế ngồi
mùa em. thu tím. rừng tôi phía nào?

giữa hiu quạnh. tôi cúi chào
trăm năm đã thẹn. vực sâu đã gần
biển cùng sóng sớm ly thân
cánh chim thương tích. buồn khăn áo người

mùi hương cuối. kỷ niệm vùi
ngón tay sinh tử. mấy đời ổ qua
mùa thu góc phố. Baker
hỏi sông núi cũ sao chưa trở về?

10-90


Ý kiến bạn đọc
02 Tháng Mười Hai 20128:00 SA
Khách
1.
Vì tò mò muốn biết ca khúc “Lệ Buồn Nhớ Mi” được nhạc sĩ Đăng Khánh lắp ghép như thể nào, nên sáng chủ nhật vừa rồi, chúng tôi có ghé Tự Lực mua tập tùy bút “Xương, Thịt Đời Sau, Máu Rất Buồn” của nhà thơ Du Tử Lê về đọc.
Trước hết, chúng ta thử đọc lại nguyên bản bài thơ “Mùa Thu và Thơ Mới ở Đường Baker, Costa Mesa, Cũ,” xem sao.
1.dấu trong ký ức âm u
cành sương tháng chín. Mưa mù tháng giêng
2. hồn cây phong úa truy tầm
dấu chân. Nghìn dặm. Lá mừng thôi nôi
3. vàng sau lưng. Vàng ghế ngồi
Mùa em. Thu tím. Rừng tôi phía nào?
4. giữa quạnh hiu. Tôi cúi chào
trăm năm đã thẹn. Vực sâu đã gần
5. biển cùng sóng sớm ly thân
cánh chim thương tích. Buồn khăn áo người
6. mùi hương cũ. Kỷ niệm vùi
ngón tay sinh tử. Mấy đời ổ qua
7. mùa thu góc phố Baker
hỏi sông, núi cũ sao chưa trở về?
Là loại thơ lục bát với nhịp tiết khác thường như: (2/2/2-4/4), (2/2/2-2/2/4), (3/3-2/2/4), (3/3-4/4), (2/2/2-2/6), nhưng nhờ vậy nó lại rất gần với tiết tấu cần có để thay đổi trong một ca khúc, nên nhạc sĩ Đăng Khánh đã chọn nó chăng?
Bốn câu thơ sau cũng của nhà thơ Du Tử Lê.
1.Ta đã đợi em từ hạt bụi
2. Mai về nhớ lấy dấu chân xưa
3. Bàn chân nhớ đất còn khô nẻ
4. Môi nhớ tàn phai lệ nhớ mi
2.
Bản nhạc “Lệ Buồn Nhớ Mi” có cấu trúc là A/B/B’/A
Dựa theo cung chủ Ebm, do ca sĩ Tuấn Ngọc trình bày, ta thử lần mò từng bước xem trình tự hình thành giai điệu (chưa bàn đến hòa âm) của ca khúc “LBNM” ra sao (chữ nghiêng là của nhà thơ DTL, chữ thẳng là của nhạc sĩ ĐK).
Trong 3 nốt của hợp âm Ebm (mib-solb-sib), ông đã chọn nốt (sib), cũng là nốt thấp nhất của bản nhạc, khởi đi với chữ (Cành) cho ta câu nhạc đầu tiên của Đoạn A:
1.Cành sương tháng chín/ ký ức âm u/ mưa mù tháng giêng. (chữ “mù” với nốt cảm âm” rê bình” xác định cho ta biết ông dùng âm giai thứ của tây phương).
Câu nhạc thứ hai khắc họa lại toàn bộ câu một, chỉ khác 2 nốt trên chữ “giêng” và “trời” nhưng hợp âm đều qui về bậc V/Bb7. (nét nhạc chỉ khai triển trong một quãng 8, từ nốt sib thấp lên tới Sib cao dòng 3 của khuông nhạc.)
2. Hồn cây phong úa/ đâu nắng hôm xưa/ mưa buồn cuối trời.
C âu nhạc thứ ba chuẩn bị cho cao trào, chỉ cho vươn tới nốt Mib khe số 4 của khuông nhạc. (khai triển với 5 nốt từ Lab tới Mib và nét nhạc đã chuyển qua bậc IV thứ/Abm.)
3. Dấu chân nghìn dặm/ vàng sau lưng/ vàng đôi môi.
C âu nhạc thứ tư đã chạm tới đỉnh của cao trào, cho phóng tới nốt Solb cao buốt óc, neo bên trên dòng 5 của khuông nhạc. (khai triển với 6 nốt từ Sib tới Solb cao và nét nhạc đã ổn định để trở về cung chủ Ebm.)
4. mùa em thu tím/ giữa quạnh hiu tôi cúi chào/ giữa quạnh hiu tôi cúi chào.
Đoạn B, câu nhạc đầu đã qua thức trưởng và chỉ chuyển thoáng qua bậc IV trưởng (Eb/Ab).
1.Trăm năm đã thẹn/ biển sóng vực sâu
Câu nhạc thứ hai đã trở về lại thức thứ ở bậc IV( Abm) và tạm dừng ở bậc V.
2. bầy chim thương tích/ buồn khăn áo người
Đoạn B’ câu nhạc thứ nhất chỉ qua thức trưởng cho vế đầu, vế sau đã vội vã về lại ngay thức thứ ở bậc IV (Abm).
1.Trăm năm vẫn đợi/ môi nhớ tàn phai
C âu nhạc thứ hai tiếp tục ổn định để trở về cung chủ Ebm.
2. bàn chân nhớ đất/ lệ buồn nhớ mi
Đ oạn A cuối, lặp lại toàn bộ nét nhạc của Đoạn A đầu bài.
1.Rừng mưa tháng chín/ môi tóc em đâu/ nỗi buồn sớm mai
2.Mùi hương đã chết/ dấu tích năm xưa/ môi lạnh tiếng cười
3. nhớ em hạt bụi/ đời hư vô/ còn tương tư
4. hỏi sông núi cũ/ giữa mùa thu em nhớ gì?/ giữa mùa thu em nhớ gì?
Tuy kết thúc ổn định ở cung chủ nhưng lời ca lại ở thể hỏi “giữa mùa thu em nhớ gì?/ giữa mùa thu em nhớ gì?” nên ta có cảm giác như chơi vơi chới với…chỉ có tiếng gọi réo vang đẩy đi một cách vô vọng, không cùng, không cùng …


3.
Được xếp vào loại Ca Khúc Nghệ Thuật nên nó đòi hỏi nghệ sĩ trình diễn cũng phải có một trình độ vững chãi về chuyên môn nhất định nào đó như:
-B
29 Tháng Mười Một 20128:00 SA
Khách
Trước đây, thỉnh thoảng khi có dịp, chúng tôi vẫn trao đổi với nhau về thơ phổ nhạc, và những dịp gần nhất là hai đêm thơ phổ nhạc diễn ra tại HQ ÂN Lạc Cầm của nhạc sĩ Lê Sỹ Dự: Phổ Khúc Phạm Đình Chương và Thơ Tình Phổ Nhạc của nhạc sĩ Lại Tôn Dũng.
Một bên thì muốn hiểu theo một cách dung hòa: “thơ phổ nhạc” hay “nhạc phổ thơ” cũng chỉ là hai cách nói, còn ý nghĩa thì giống nhau, đại khái đó là bài thơ được các nhạc sĩ phổ nhạc, hay được các nhạc sĩ đưa phần nhạc vào bài thơ đó, thế thôi?
Còn một phía thì muốn rõ ràng hơn, tuy họ cũng biết là hơi khó để sắp xếp chúng vào loại nào, thì may quá trên trang nhà lại đang có hai khuynh hướng khá rõ nét và dễ nhận ra.
Nhưng cũng phải chờ nghe đến bài thứ ba “Buổi Trưa Em Về” của các em, rồi nghe đi nghe lại đến thuộc bài “Lệ Buồn Nhớ Mi” của nhạc sĩ Đăng Khánh, cá nhân chúng tôi mới dám nói lên suy nghĩ của mình, đúng hơn thì nói dùm cho cả mấy người bạn kia nữa.
-Nhạc phổ Thơ: Từ một bài thơ đẹp hoàn chỉnh, có cấu trúc gần giống như bên nhạc, đã tạo cảm xúc cho nhạc sĩ đưa phần nhạc của mình vào, và cố gắng giữ trọn vẹn bài thơ đến từng câu từng chữ.
Vậy cả ba bài “Hỏi Người Đi Suốt Kiếp, Hẹn Hò Với Chia Ly, và Buổi Trưa Em Về” đều thuộc loại này. Lợi điểm là an toàn về ca từ, các dấu trong tiếng Việt như Sắc,Huyền Hỏi, Ngã, Nặng được thể hiện rõ ràng như đọc, làm hài lòng nhà thơ. Còn nhược điểm là phải lệ thuộc, không phát triển theo ý nhạc độc lập của mình được.
-Thơ phổ Nhạc: Lấy ý từ một cuốn tiểu thuyết, một tập truyện dài, một bài tuỳ bút, từ nhiều bài thơ gom lại, từ một bài thơ quá dài, từ một bài thơ quá ngắn…Lợi điểm là được tự do phát triển nét nhạc một cách độc lập theo ý mình. Còn nhược điểm thì không thể biết được nhà văn hay nhà thơ hài lòng đến mức độ nào?
Nhờ đã có đọc và lưu giữ lại bài viết của nhà thơ Du Tử Lê đăng trên nhật báo Người Việt, tháng hai năm 2012, ghi tóm tắt từ một cuộc trao đổi giữa ông và nhạc sĩ Đăng Khánh với tựa đề: “Quan niệm của nhạc sĩ Đăng Khánh về thơ phổ nhạc”.
Và mới đây, nhờ mua thêm tập tùy bút “xương, thịt đời sau, máu rất buồn” cũng của nhà thơ Du Tử Lê, mà trong đó bài viết trên đã được bổ sung thêm khá nhiều chi tiết hữu ích, giá trị.
Nên dựa vào đó, chúng tôi đã dễ dàng hơn khi muốn nói đến bài thơ phổ nhạc “Lệ Buồn Nhớ Mi” của nhạc sĩ Đăng Khánh, hiện đang được phát trên trang nhà.
Vậy nếu chưa có tập tuỳ bút trên của nhà thơ Du Tử Lê, mà chỉ vừa nghe ca sĩ Tuấn Ngọc hát bài “Lệ Buồn Nhớ Mi” vừa xem bài thơ nguyên trạng “Mùa Thu và Thơ Mới ở Đường Baker, Costa Mesa, Cũ,” thì ta sẽ dễ bị rối mù, sẽ không biết khởi sự cũng như nối kết dòng ca tiếp tục từ chỗ nào?
Ta đã đợi em từ hạt bụi
Mai về nhớ lấy dấu chân xưa
Bàn chân nhớ đất còn khô nẻ
Môi nhớ tàn phai lệ nhớ mi
Bốn câu thơ trên cũng của nhà thơ Du Tử Lê, được nhạc sĩ Đăng Khánh ghép chung lại, và cộng thêm ý tưởng của ông để có ca từ mới cho bài “Lệ Buồn Nhớ Mi”, xin ghi xuống dưới đây để quý độc gỉa tiện đối chiếu (chữ nghiêng là của hai bài thơ ghép lại, chữ thẳng là của nhạc sĩ Đăng Khánh.).
Cành sương tháng chín
ký ức âm u
mưa mù tháng giêng
Hồn cây phong úa
đâu nắng hôm xưa
mưa buồn cuối trời
Dấu chân nghìn dặm
vàng sau lưng
vàng đôi môi
giữa quạnh hiu tôi cúi chào
giữa quạnh hiu tôi cúi chào
Trăm năm đã thẹn
biển sóng vực sâu
bầy chim thương tích
buồn khăn áo người
Trăm năm vẫn đợi
môi nhớ tàn phai
bàn chân nhớ đất
lệ buồn nhớ mi
Rừng mưa tháng chín
môi tóc em đâu
nỗi buồn sớm mai
Mùi hương đã chết
dấu tích năm xưa
môi lạnh tiếng cười
nhớ em
hạt bụi
đời hư vô
còn tương tư
hỏi sông núi cũ
giữa mùa thu em nhớ gì?
giữa mùa thu em nhớ gì?
Chúng tôi cố gắng trình bày đầy đủ những chi tiết trên hầu giúp quý độc gỉa khi có dịp nghe lại ca khúc “Lệ Buồn Nhớ Mi” sẽ được thưởng thức trọn vẹn hơn với một dòng ca trôi chảy liền mạch, và cũn
Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
Đọc truyện xưa, thương xót Thúy Kiều,/ oạn trường nửa kiếp, chỉ vì yêu!
Chẳng Lớn Lao Nào Hơn Cô Đơn/ Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Trần Duy Đức
Để thuận tiện cho việc lui tới của anh em văn nghệ, năm 1989,
tận cùng nắng. tận cùng mưa tôi đau trong tủy. em chờ phố đông
Theo tác giả, “Rửa Tội” là một trong những phép bí tích của đạo Thiên Chúa.
Bài thơ được viết năm 1967, linh hồn chính của bài thơ là một cô giáo - Huyền Châu. Có thể coi đây là mối tình đầu của nhà thơ Du Tử Lê.
về tự một dòng sông em nồng nàn như biển
Uẩn Khúc Cho Người - Thơ Du Tử Lê - Nhạc Trần Thảo Lư (Nhà văn Trần Long Hồ)
Mời bạn nghe ca khúc được minh hoạ bằng hình ảnh trong youtupe sau đây: https://www.youtube.com/watch?v=82x7utsgm2M
Thay vì phải viết tựa hay, vài dòng mở đầu tập truyện, tôi không nhớ tại sao, điều gì tôi khiến lại viết xuống hai câu thơ nhớ được từ một bài thơ cũ, ở Saigòn
Du Tử Lê Thơ Toàn Tập/ Trọn bộ 4 tập, trên 2000 trang
Cơ sở HT Productions cùng với công ty Amazon đã ấn hành Tuyển tập tùy bút “Chỉ nhớ người thôi, đủ hết đời” của nhà thơ Du Tử Lê.
Trường hợp muốn có chữ ký tác giả để lưu niệm, ở Việt Nam, xin liên lạc với Cô Sóc, tel.: 090-360-4722. Ngoài Việt Nam, xin liên lạc với Ms. Phan Hạnh Tuyền, Email:phanhanhtuyen@gmail.com
Ở lần tái bản này, ngoài phần hiệu đính, cơ sở HT Productions còn có phần hình ảnh trên dưới 50 tác giả được đề cập trong sách.
TÁC GIẢ
(Xem: 16812)
Ông là một nhà văn nổi tiếng của miền Nam.
(Xem: 12047)
Từ hồi nào giờ, giới sinh hoạt văn học, nghệ thuật thường tập trung tại thủ đô hay những thành phố lớn. Chọn lựa mặc nhiên này, cũng được ghi nhận tại Saigòn, thời điểm từ 1954 tới 1975.
(Xem: 18828)
Với cá nhân tôi, tác giả tập truyện “Thần Tháp Rùa, nhà văn Vũ Khắc Khoan là một trong những nhà văn lớn của 20 năm văn học miền Nam;
(Xem: 9023)
Để khuây khỏa nỗi buồn của cảnh đời tỵ nạn, nhạc sĩ Đan Thọ đã học cách hòa âm nhạc bằng máy computer.
(Xem: 8121)
Mới đây, có người hỏi tôi, nếu không có “mắt xanh” Mai Thảo, liệu hôm nay chúng ta có Dương Nghiễm Mậu?
(Xem: 450)
Nói một cách dễ hiểu hơn, thơ ông phù hợp với kích cỡ tôi, kích cỡ tâm hồn tôi, phù hợp với khả năng lãnh nhận, thu vào của tôi, và trong con mắt thẩm mỹ tôi,
(Xem: 817)
Chúng tôi quen anh vào cuối năm 1972.
(Xem: 1018)
Anh chưa đến hay anh không đến?!
(Xem: 22337)
Giờ đây tất cả mọi danh xưng: Nhà văn. Thi sĩ. Đại thi hào. Thi bá…với con, với mẹ, với gia đình nhỏ của mình đều vô nghĩa. 3 chữ DU-TỬ-LÊ chả có mảy may giá trị, nếu nó không đứng sau cụm từ “Người đã thoát bệnh ung thư”.
(Xem: 13898)
Nấu cơm là công việc duy nhất trong ngày có liên quan đến cộng đồng gia đình, mà, gần đây Bố đã được miễn, vì cả nhà cứ bị ăn cơm sống hoài.
(Xem: 19085)
Tình Sầu Du Tử Lê - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Phạm Duy - Tiếng hát: Thái Thanh
(Xem: 7779)
Nhưng, khi em về nhà ngày hôm nay, thì bố của em, đã không còn.
(Xem: 8693)
Thơ Du Tử Lê, nhạc: Trần Duy Đức
(Xem: 8390)
Thời gian vừa qua, nhà thơ Du Tử Lê có nhận trả lời phỏng vấn hai đài truyền hình ở miền nam Cali là SET/TV và V-Star-TV.
(Xem: 10936)
Triển lãm tranh của Du Tử Lê, được tổ chức tại tư gia của ông bà Nhạc Sĩ Đăng Khánh-Phương Hoa
(Xem: 30587)
Tôi gọi thơ Du Tử Lê là thơ áo vàng, thơ vô địch, thơ về đầu.
(Xem: 20742)
12-18-2009 Nhà thơ Du Tử Lê phỏng vấn nhạc sĩ Thân Trọng Uyên Phươn
(Xem: 25362)
Khi gối đầu lên ngực em - Thơ Du Tử Lê - Nhac: Tịnh Hiếu, Khoa Nguyễn - Tiếng hát: Đồng Thảo
(Xem: 22810)
Người về như bụi - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Hoàng Quốc Bảo - Tiếng hát: Kim Tước
(Xem: 21613)
Hỏi chúa đi rồi em sẽ hay - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Hoàng Thanh Tâm - Tiếng hát: Tuấn Anh
(Xem: 19669)
Khái Quát Văn Học Ba Miền - Du Tử Lê, Nguyễn Mạnh Trinh, Thái Tú Hạp
(Xem: 17962)
2013-03-30 Triển lãm tranh Du Tử Lê - Falls Church - Virginia
(Xem: 19147)
Nhạc sĩ Đăng Khánh cư ngụ tại Houston Texas, ngoài là một nhạc sĩ ông còn là một nha sĩ
(Xem: 16823)
Triển Lãm Tranh Du Tử Lê ở Hoa Thịnh Đốn
(Xem: 16014)
Triển lãm Tranh và đêm nhạc "Giữ Đời Cho Nhau" Du Tử Lê đã gặt hái sự thành công tại Seattl
(Xem: 24370)
Nhà báo Lê Văn là cựu Giám Đốc đài VOA phần Việt Ngữ
(Xem: 31806)
ngọn cây có những trời giông bão. ta có nghìn năm đợi một người
(Xem: 34841)
Cung Trầm Tưởng sinh ngày 28/2/1932 tại Hà Nội. Năm 15 tuổi ông bắt đầu làm thơ,