1. NGƯỜI QUEN
Nó vừa đi ngang qua. Nó hình chiếc phiễu. Cô có cảm giác mắc nghẹt vào nó chỉ chừng mấy ngày. Cô vừa thoát trở ra. Nó chào cô.
- Hình như chúng ta đã gặp nhau?
- Ừ, đã có nhiều người khác đến và đi, cô trả lời, nhưng bạn thì cứ hay xuất bên tôi mãi, tôi nhận ra bạn rất quen, đây không phải lần đầu tôi gặp.
- Cô còn nhớ mùa hè năm ngoái, chúng ta cùng nếm điệu vũ của kem, nó đã tan rất nhanh, và chúng ta đã cùng lướt trên những tấm ván.
- Ừ, nó thật mỏng và mát lạnh, một cảm giác ngọt còn trên đầu lưỡi của cô.
- Chúng ta đã rất hợp nhau, trong từng cử chỉ, từng sở thích.
- Ừ, chúng ta đã đóng từng vòng tròn vào nhau, từng đốt sống, từng thời gian vào nhau, nhưng tôi chỉ vừa chợt nhận ra bạn là người rất quen.
- Thế bây giờ bạn đi chơi cùng tôi không?
- Không, tôi đang nằm, bình "nước biển" vẫn chưa chảy hết, tôi nằm đây và đợi chờ từng giọt của nó.
- Bây giờ tôi cho cô một đam mê, cô sẽ làm gì?
- Hiện tại thì...cô ấp úng...buông, phải như vậy thôi, tôi không vực mình dậy nổi, cả suy nghĩ cũng không.
- Cô không trung thực, nhìn kìa, cô đang ấp úng - nó nói và cười, cái hình phễu cười méo mó - này cô, sao cô im lặng?
- Bạn không tin tôi, tôi không suy nghĩ, vậy tôi biết nói gì?
.
Tiếng xe kéo trượt, tiếng người lao xao bên tai. Cô mở mắt. Một màu lạnh toát của những bức tường ốp men trắng. Những thanh inox của những chiếc giường loa lóa. Cả những chiếc áo blouse. Vị bác sĩ cất giọng trầm trầm:
- Cô ấy vẫn ngủ? hôm qua tới giờ bác đã cho cô ấy uống mấy lần sữa?
- Con gái tôi không uống được sữa nên tôi đã phải dùng nước cháo loãng bác sĩ ạ, tiếng mẹ cô.
- Hôm qua bác đã hỏi con gái bác dùng aspirin đã bao lâu chưa?
- Tôi cũng không biết bác sĩ ạ, tôi có gọi điện hỏi chồng cũ của nó, chồng cũ nó cũng không hay biết điều này.
- Con gái bác bị trầm cảm, chán ăn, mất ngủ nên thường hay khó thở tức ngực, cô ấy bị suy kiệt nặng. Chiều bác cho cô ấy sang phòng siêu âm tim để kiểm tra.
.
Đêm nay nó trở lại. Nó hỏi thăm cô, thì thầm bên tai. Nó ngồi ở đầu giường. cô nằm đấy và hai cánh tay buông thõng. Những mạch ven đã không còn, chi chít những vết sẹo cũ, có vết đang sưng tấy vì nhiễm trùng.
- Cô đỡ hơn chút nào không
-Cảm ơn, vẫn vậy, có lẽ tôi sẽ đi cùng bạn, sẽ đi thật lâu, thật đấy, mùa hè sẽ kéo dài và chúng ta cùng xoay trong điệu múa của kem, tan vào chúng - cô nói với giọng yếu ớt - chúng ta sẽ đi cùng nhau, sẽ tha hồ được cười dưới bàn chân cát nóng bỏng
- Cô nhìn kìa, ngoài đường bê tông đã nứt ra và hôm qua nó mọc lên một cụm hoa đấy. Hôm qua đã có một trận mưa thật to.
- Chỗ nào vậy?
- Con đường trước ghế đá công viên cô hay ngồi ấy.
Cô nhìn khuôn mặt nó bây giờ như hình cái phiễu úp xuống.
- Trông bạn giống cái vòm hút khói trong nhà bếp quá
Nó mỉm cười với cô:
- Cô có muốn ăn chút gì đó không? món ngày xưa cô thích ấy, mì xào khô nhé? không thịt, không sốt cà chua, chỉ xào với ít rau cải muỗng nhé?
Cô không nói gì, cảm giác có gì đó đang chảy ào nhanh ở phía dưới, chúng như đang rút trong người cô ra.
- Nó đấy bạn, chính vì nó đấy, lọ aspirin của tôi đâu rồi, tôi đau ngực quá.
Màu đỏ loang cả chiếc ra trắng. Mẹ cô hốt hoảng gọi bác sĩ. Tiếng xe đẩy lập tức trượt tới. Cô chưa kịp nói lời chào tạm biệt nó.
.
Hơn một tháng sau, nó mới trở lại với cô.
- Bạn làm ơn lấy cho tôi chiếc gương đi, mẹ tôi, bà ấy cứ bảo quên mãi.
- Mai tôi sẽ mang đến cho cô, cô nhìn xem, đã thu rồi đấy.
Ngoài cửa sổ, những chiếc lá đã lác đác vàng.
- Cái áo len cô đan bỏ dở đấy, cả quyển sách. Cô đi với tôi, tôi sẽ chỉ cho cô xem điều này, thú vị lắm đấy.
Cô ngồi dậy. Hai bàn chân đã lâu không cử động bây giờ như đang hụt xuống. Cô níu tay vào thành giường đứng lên. Cô nhìn thấy khuôn mặt nó bây giờ có hình một chiếc phễu đang hứng cô. Đang chờ cô chui lọt vào trong ấy. Nó đang nói dối cô. Ánh mắt nó như đang hút cô vào. Giọng nó thật ngọt ngào làm cô tin. Nó phải níu cô đứng thẳng dậy chứ. Cô nhìn nó trân trối:
- Đi đi, hãy đi đi, đừng bao giờ trở lại gặp tôi nữa. Tôi sẽ tự đi được.
Cô nghe thấy tiếng bước chân của mẹ, mùi mì xào rất thơm bay vào tận trong phòng. Cô đang nghe tiếng mầm nứt bên dưới cuống của những lá vàng sắp rụng. Mùa đang tới.
2. TÓC MÂY
Mái tóc nàng mọc từ nhiều loài cỏ dại. Dài quá lưng. Nhiều người trầm trồ, nhiều người dè bĩu:
- Như ma ấy, cắt đi
Nàng chạy thật nhanh, về, mẹ nàng đang đợi nàng ở nhà.
- Gội đầu đi con, mẹ đã nấu cho con nồi bồ kết và nước sả tắm rồi đấy
Nàng chạy ào ra phía sau ảng nước, ngồi chum hum xuống và dội, vuốt vuốt mái tóc dài của mình. Hình như nó ngắn hơn hôm qua. Nàng buồn, lo, sợ mẹ biết.
Hôm ấy, nàng đi tìm cây gai để bện tóc. Nàng thấy từng hạt bạch cầu xóc nhọn chảy qua mang tai.
Năm ấy, nàng tạm biệt mẹ để lên thành phố học đại học. Hành lí có vài bộ áo quần, và mái tóc rất nặng. Nàng quấn quanh nó bằng những mớ gai bọc kín.
Thành phố, thật mới, đối với nàng. Chấn động đầu tiên là những đôi mắt ngó nhìn nàng. Nàng thấy như nó chấn động cả mặt đất dưới nàng đang đứng. Nó đang nứt. Nàng thấy sự vị tha và cao thượng nàng mang lên từ quê bị tuột xuống những đường lằn hun hút.
Đêm mưa, nàng gào thật to, tiếng rơi theo mái tôn ào ạt trút. Những sợi tóc bất chợt rơi xuống sau mớ gai. Nàng hoảng hốt níu lại. Đôi tay xước trầy đỏ máu. Theo mưa mà trôi. Nàng thấy mưa im lặng. Nàng mỉm cười với mưa. Một bông hoa hàm tiếu nở, nó vẫn còn ươn ướt, run rẩy, lắc mình những cánh cho chóng khô.
Đêm ấy nàng mơ những cánh tay đầy những ngón nhọn của lũ quỉ đang giật mái tóc của nàng.
.
Một ngày nàng thấy ánh nắng mới hơn hôm qua. Hoàng hôn xanh lè những ánh chớp phía tây vòm trời. Nàng cất tiếng hát nho nhỏ trong vòm vọng. Những khúc cầu nguyện cũ, nàng tụng ca cho một ngày đã qua, an bình với nàng. Nàng tháy mái tóc nàng đang múa với cơn xoáy bắt đầu vào hướng từ thành phố. Nơi nàng ở trọ là ngoại ô. Nàng gọi:
- Mẹ ơi mẹ ơi, mẹ nấu nước bồ kết và hương sả cho con đi, con muốn gội nó.
Mẹ nàng không nghe tiếng nàng. Ngoài cửa rít lên từng hồi gió.
Hôm sau, nàng thấy mái tóc mình bị ngắn lên nửa gang tay.
.
Ngày an phận trên những trang sách. Nàng muốn làm nghề dạy học. Mẹ nàng bảo thế. Đó là công việc phù hợp với tính cách nhu mì của con gái mẹ. Mẹ bảo, nàng giống mẹ nhiều hơn, nếu giống ba, có lẽ nàng đã gào thét mà vỡ ra rồi trôi về nhanh với mẹ. Nàng tự phá nỗi sợ hãi để làm trò chơi lắp ghép. Nàng ít cười. Ai cũng bảo như vậy, như mẹ nàng. Có một ngày, nàng ghép được cả một ngôi nhà bằng thứ đất nâu nhão sệt mà nàng cướp của lũ tò vò. Có hôm nàng ngồi chăm chú nhìn chúng xây tổ. Nàng ngồi bất động nhìn hai cái vòi của chúng, thật chăm chỉ và khéo léo. Hôm ấy bàn tay của nàng sưng vù lên. Vài hôm nữa thôi, chúng sẽ tha về vài con nhện thả vào trong ấy. Nàng cảm thấy hài lòng và một khoái cảm từ sự nhứt nhối trên đầu mười ngón tay. Nàng sờ lên đầu. Những chiếc gai đâm phọt. Những dòng máu ứ tuôn xuống ào ào. Nàng thấy thật an toàn về mái tóc. Nó vấn quanh màu đất sét như cái tổ của tò vò.
.
Nàng nhớ mẹ, mẹ đang ốm. Nàng hết tiền mua vé. Hôm ấy trời lại mưa, mưa dột ướt cả giá sách, tổ tò vò hôm qua đã ướt mềm. Có lẽ chúng sắp vỡ, nàng nghĩ vậy. Chúng nó đâu rồi nhỉ. Nàng nhìn quanh, những mảng tường vôi nứt nẻ. Có lẽ chúng đang đi tìm lũ nhện. Nàng đói, nàng xé gói mì tôm, ăn sạch chúng, không cần nước sôi. Mấy cái bình ga nhỏ kia đã hết sạch.
Nàng cất tiếng ngâm khe khẽ trong họng: "tò vò mà nuôi con nhện / đến khi nó lớn, nó quyện nhau đi / tò vò ngồi khóc tỉ ti / nhện ơi! nhện hỡi! mày đi đằng nào?
.
- Này em, chúng tôi muốn mua tóc, em ghé thăm chỗ chúng tôi đi.
Nàng rảo bước, không thèm ngoảnh lại nhìn. Nàng thấy mùi hương bồ kết cứ thoang thoảng. Chúng có gai.
.
Lũ tò vò đã trở lại. Chúng xây thêm những ngôi nhà hình chum mới bên cạnh cái tổ bị vỡ. Chúng lần lượt thả vào đấy những xác nhện non tơ.
Nàng đã mở những mớ gai trên tóc. Bây giờ nó uốn bồng bềnh như mây, và lõa xõa ngang vai. Nàng thật quyến rũ.
.
Nàng ngồi đấy. Nàng nhìn lũ tò vò chui ra chui vô bên những chiếc tổ mọc trên cái giá sách. Nàng chuốt lại móng tay. Chúng thật sắc, tựa như cái vòi của tò vò. Nàng đang đợi lũ ấu trùng nở. Chúng sẽ xơi sạch những xác nhện đang hấp hối kia cho đến khi chúng không còn lại những sợi lông măng.
.
Đêm. Nàng nghe tiếng gió gọi:
- Dậy đi con, dậy gội đầu đi, mẹ đã nấu sẵn bồ kết và lá xả đấy.
Nàng mở mắt. Nàng nghe tiếng nhai ngấu nghiến. Lũ ấu trùng đã nở. Nàng mơ màng như đang nghe hợp âm của những thứ cỏ ngày xưa trên mái tóc dài phủ mượt. Chúng vi vu màu xanh, màu xanh nhạt, màu vàng úa, màu nâu hổ phách như cánh tò vò. Chúng đã nằm trong cái tổ đất. Đã lâu, chúng không có ánh sáng.
.
Nàng nhìn chúng, lũ ấu trùng, chúng li ti và có khuôn mặt như những đứa bé bầu bĩnh. Nàng khóc và đưa tay vuốt lại mái tóc.
Nàng thức dậy thấy mình nằm trong ngôi nhà có hình chum.
Nguyễn Hoàng Anh Thư.