Mộc Lan Vân Khôi muốn lưu luyến đêm cuối cùng bên nhau của cả nhóm, đề nghị tôi trả phòng cùng về nhà bà con của Mộc Lan. Tôi đồng ý và nói với Mark. Mark, người đồng hành với tôi trong chuyến công tác, cũng đang chuẩn bị sáng hôm sau bay về Cam Ranh để bay tiếp đi nghỉ hè Thái Lan.
Nhà bà con Mộc Lan, tôi nhớ hình như gia đình người cậu, chỉ có hai vợ chồng và hai đứa con tuổi sàng sàng với Mộc Lan. Hai người con, một trai một gái cũng đã học xong còn đang ở nhà chờ việc làm. Người con trai nào ở tuổi của tôi hồi đó mà không có công ăn việc làm thì dễ bị động viên vào quân đội, nên muốn tình nguyện vào học trường sỹ quan Đà Lạt. Tôi cũng tỉ mỉ chuyện chẳng dính gì đến mình để hiểu thêm thế hệ con trai lúc đó như thế nào.
Căn nhà gỗ xinh xắn nằm trên triền đồi thông. Xa xa nhìn thấy những liếp cải xanh màu lá non, từng ô vuông vức nối nhau uốn khúc theo chân đồi và những thung lũng bằng phẳng. Tôi thích thú đứng dưới một gốc thông trước nhà mãi miết ngắm cho đến khi có ai đặt bàn tay lên vai mình. Mộc Lan mỉm cười: - Không ai có thể thôi miên anh được ngoại trừ những vườn rau dưới kia.
- Nó chẳng thôi miên anh được nhưng thung lủng đẹp quá.
Chiều trên đồi thông sau nhà cậu mợ Mộc Lan gợi nhớ đồi thông phố núi Pleiku chiều chiều ngồi ngắm trời ráng đỏ và những đồi cỏ cháy vàng trước mặt. Mộc Lan xin phép cậu mợ cho tụi này mang thức ăn lên đồi. Chiều êm đềm như nghe được tiếng của chiều. Em có nghe tiếng của chiều buông chưa? Hôm nay tôi nhớ lại câu hỏi với Mộc Lan cách đây năm mươi năm. Âm thanh của chiều mình nghe bằng mắt, bằng tâm hồn, không thể nghe bằng tai, vì chiều đi không gây tiếng động. Em nằm xuống trên mặt nghiêng nghiêng của đất đầy lá thông khô sẽ thấy chiều xuống và mỗi bước đi của chiều như có vương màu khói của sương. Đà Lạt chiều nào cũng có sương, nhất là qua khe của hai ngọn đồi sương trãi lụa uyển chuyển như giãi xiêm y. Mình cứ nằm nhìn giống như người con gái vừa khuất sau đồi còn lại vạt áo sau.
Tôi nhớ buổi chiều đó, buổi chiều cuối cùng trước khi rời Đà Lạt, trên đồi có đủ Mộc Lan Vân Khôi, Vân Trình Tuấn và người con gái của cậu mợ Mộc Lan. Tiếc rằng lâu quá tôi quên tên, cô ta gọi Mộc Lan bằng chị. Thấy tôi có vẽ quyến luyến với trời chiều trước khi cả bọn xuống đồi về nhà, em gái Mộc Lan nhìn tôi hỏi:
- Anh có nhớ bài thơ Thuở Ban Đầu của Thế Lữ không?. Tôi trả lời bằng đọc lên hai câu "Cái thuở ban đầu lưu luyến ấy. Nghìn năm chưa dễ đã ai quên". Rồi quay lại hỏi cô ta:
- Có phải cô cho rằng tôi chưa hề thấy chiều trên đồi thông bao giờ?
Cô ta cúi đầu xin lỗi:
- Ý của em là mình thấy nó hàng ngày nên không thấy cái đẹp của chiều nữa.
Tôi trả lời:
- Tại cô nhìn nó bằng mắt, cô thử nghe nó bằng mắt, chiều nói chuyện với mình nhiều hơn.
Cô ta nhìn chị Mộc Lan của mình, hai người nói nho nhỏ gì đó anh không nghe, chỉ thấy Mộc Lan cười nhìn tôi.
- Đêm nay thứ Sáu có chương trình Nhạc cổ điển bình giải.
Ngồi trong phòng khách tôi nói với mọi người và đề nghị mình thưởng thức vì nó chỉ có bốn mươi lăm phút thôi. Không dè cô em gái Mộc Lan cũng thích nhạc cổ điển nên đồng ý ngay. Cà phê và bánh ngọt được bày ra. Chương trình đêm đó bình giải và thưởng thức một phần tấu khúc của Tchaikovsky. Tôi nhớ tên bản nhạc đêm đó nhờ cô em gái Mộc Lan hỏi có phải bản nhạc tranh đấu độc nhất của Tchai không? Tôi chỉ trả lời là nhạc của Tchaikovsky thuộc thể loại tranh đấu yêu nước, còn bảng nào nữa của Tchai về loại này thì tôi không biết. Nhìn cô ta thầm phục "người con gái này cũng biết nhiều về Tchai". Đêm đó người dẫn chương trình giới thiệu với lời lẽ "Đây là tấu khúc Overture 1812, Tchaikovsky soạn để kỷ niệm cuộc kháng chiến của dân quân Nga (Tchai người Nga) chống lại sự xâm lăng của Napoleon Đệ Nhất năm 1812". Đoản khúc có khi hùng mạnh lúc ra trận, khi nhẹ nhàng êm ái lúc nghỉ ngơi. Có những tiếng róc rách hay tiếng chim hót của piano, tiếng sáo, và những tiếng trống thúc quân.
Thưởng thức xong cả bọn kéo nhau xuống đồi rồi leo lên đồi khác vào quán Mimosa ngồi uống cà phê, lại nghe nhạc cho đến quá nửa đêm mới về.
Nhà làm bằng toàn gỗ, mùi thơm nhè nhẹ của váng thông làm dễ ngủ. Ánh sáng lọt vào khe hở. Tôi ngồi dậy hé cửa sổ nhìn ra ngoài, tưởng mình đang bồng bềnh trên mây vì chung quanh trắng xoá sương mù; thung lủng sâu với hàng liếp rau xanh biến mất, nhìn thật lâu mới thấy lờ mờ những đọt thông. Sương rơi lộp độp từ lá cây xuống mái hiên tôn. Tôi lặng lẽ ra ngoài. Mọi người còn ngủ.
Chân Tính Hải
(Vòng Sân Cát)