nghiêng ngửa biển dâu
Saigòn mang trái tim sầu đi xa
Saigòn lở thịt, bong da
theo cơn bệnh dữ, tà ma lậm bùa
Đó là một trong 4 đoạn thơ mở vào thi phẩm "Trăm Bài Thơ Xuân" của Phương Triều, tác phẩm thứ năm, kể từ tác tập truyện đầu tay, nhan đề "Còn Nhớ Còn Thương," xuất bản từ năm 1966 tại Saigòn.
Cũng như một số nhà thơ, nhà văn sinh trưởng trong những năm đầu thập niên 40, Phương Triều khởi đầu làm thơ viết văn khi ông mới 17 tuổi, sau đó chuyển sang nghề dạy học, làm báo và đi lính. Năm 1994 ông đến Hoa Kỳ theo diện H.O, định cư tại thành phố
Ghi nhận về tiếng thơ Phương Triều, Nhà báo Lê Tam Ca, trên tạp chí Thế Kỷ 21, số tháng 3 năm 1995 viết: "Thơ ông giản dị và trong sáng-pha chút dí dỏm của Tú Xương, Tú Mỡ. Mỗi bài thơ là một câu chuyện nhỏ, và thường là tự truyện. Tự truyện của Phương Triều xem ra cũng là truyện của một thế hệ..."
Nhà văn Hồ Trường An, trong một bài viết về Thơ Phương Triều, lưu ý người đọc rằng:
"Đừng tưởng khi anh tuôn ngọn trào lòng của anh vào thế giới thi ca của anh, thơ anh hoàn toàn bộc trực và đơn giản. Trái lại, anh chơi chữ rất tuyệt vời, anh bóng gió một cách hoa mỹ..."
Tuy nhiên, có dễ, trên tất cả, là nỗ lực thể hiện ngôn ngữ nói, ngôn ngữ hàng ngày, rất dân dã của người miền
Như:
buổi đó đầu xuân nhang khói lạnh
ngày xuân không thoáng một môi cười
áo hoa ngày Tết thời yên ấm
gió vá chằm thêm miếng tả tơi.
Hoặc:
con cóc lửa rụng đuôi nòng nọc
kẻ cù-là chạy chợ xức liên miên
cuộc rao bán sơn đông nườm nượp tới
người tỉnh buôn qua mai mốt vẫn còn điên.
Hoặc nữa:
Giao thừa còn khứa cá kho
ta mút xương cá giả đò ngon cơm
vợ chồng như hai cọng rơm
gió mưa bật gốc vẫn còn ôm nhau.
Sự kiện đáng kể này, nơi tiếng thơ Phương Triều, được coi là con đường nghịch chiều, nếu so sánh với những tác giả đi trước, đồng thời, hay đi sau, thường có thói quen biểu dương trí thức bằng những ngôn ngữ triết học, thần bí qua thơ văn của họ.
Chẳng những nỗ lực mang vào trong thơ của mình chữ nghĩa đường phố của người dân thôn quê miền Nam, Phương Triều còn cho thấy chủ tâm thi ca hóa những chữ mà, ngay những người bình dân miền Nam hiện nay, cũng ít khi dùng lại, như:
cứ thậm thụt lui ngày tháng chạp
thế kỷ buồn già háp mươi năm
mèn ơi, ai đó đẻ lầm
trẻ chưa kịp lớn đã lăm le già
Hoặc:
gió bấc mênh mang vào ngõ tết
cố già ngứa lại vết thương sâu
leng keng xe đẩy cà-rem tới
rao mời nhau một chút thơm râu?
Không bao giờ nhận mình là nhà thơ, nhưng đứng từ góc độ chân thật tới mủi lòng, thơ Phương Triều là điểm đứng chênh vênh giữa hai cực tự trào và xót xa thân phận luân lạc:
soi đèn mọc lại bóng chân
tay hồ quảng múa ngàn cân bọt bèo
sa trường lạnh bóng chiều gieo
hậu trường vẫn cứ bầu tèo nhâm nhi!
Hoặc:
ta bạc hết từ lông tới tóc
sợi máu già nua lui tới phập phồng
thân thể mỗi ngày mọc thêm ghẻ mới
toàn thân nhiễm trùng từ chân không!
Hoặc:
quơ thêm đũa gắp cực gần
vói tay lại được khổ ngần ấy xa
cạn ngày tổn thất xương da
giựt mình ngó lại thấy ta đóng...hòm.
Hoặc nữa:
tay mỏi thêm sao còn gãi ngứa
thịt da rần đỏ thẹo từ xương
đời như chắp lại từ muôn mảnh
nên dạng hình đen dáng dị thường
Nhưng, chính từ những hai cực tự trào và ủ ê đời luân lạc, mà, Phương Triều đã rất thi sĩ:
em không nghe được đêm cuồng lũ
ngựa hí dài theo cuộc vỡ băng
bà con cô bác, em ngày đó
ngộp khói trầm luân, thở nhục nhằn
.......
ta chỉ cầu mong em hiểu được
những mầm xanh vượt gốc cô liêu
hoa đời nở nụ đầy hương sắc
do nhựa từ thân chảy hắt hiu!
Phải chăng, cũng chính từ trái tim mẫn cảm hắt của mình, mà, Phương Triều đã cho được cuộc đời, cho được lưu vong, cho Việt Nam quê người, những dòng nhựa nhân bản, tin, yêu?
%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D881576585.-%3B)