LÊ VĂN - Người Bạn Cũ – Nhà văn Thảo Trường

30 Tháng Tám 20162:00 CH(Xem: 7338)
LÊ VĂN - Người Bạn Cũ – Nhà văn Thảo Trường

Nhà văn Thảo Trường tên thật là Trần Duy Hinh, sinh 1936 tại Nam Định, nổi tiếng tại Miền Nam trước 1975, đã qua đời tại Quận Cam, California, Hoa Kỳ, ngày 26-8-2010 vì chứng ung thư gan, thọ 74 tuổi.

Trong số những truyện ngắn của Thảo Trường, viết từ trước cũng như sau ngày mất nước 1975, tôi vẫn thích nhất truyện "Những đứa trẻ đầu thai giữa hàng rào". Cốt truyện chỉ xoay quanh cuộc sống của mấy đứa bé ra đời và lớn lên trong trại tù cộng sản, mà sao gồm đủ những nét hài hước, bi ai, mỉa mai, cay đắng của cái trại tù rộng lớn hơn là cả nước Việt Nam ở bên ngoài.

Cách hành văn rất nhẹ nhàng, dễ dãi, hệt như lời kể chuyện của một khách bàng quan thuật lại những sự việc xảy diễn ở bên trong trại. Không một lời buộc tội. Không một câu lên án. Đôi lúc lại còn kèm theo cả những nụ cười hóm hỉnh. Vậy mà sự việc tự chúng đã nói lên được những gì mà tác giả muốn cho người đọc cảm nhận. Nếu không phải là nhà văn có nhận xét tinh tế, lại là người đã đi tù cải tạo lâu năm, đã sống quen với những cảnh tượng áp bức, hành hạ, tiểu nhân ti tiện của bọn cán bộ cộng sản coi tù, thì không thể nào viết được như Thảo Trường.

Tôi đặc biệt thích Thảo Trường ở một điểm khác nữa là cái nét nhân bản, hay nói nôm na là cái tình người bất diệt, lúc nào cũng thể hiện lồng lộng trong văn chương anh. Dù ở vào hoàn cảnh khó khăn trói buộc đến mấy, tình người vẫn có thể vươn lên như hạt mầm xuyên qua sỏi đá để sống còn.

Hai anh chị gặp nhau trong trại tù cải tạo, rồi ưng nhau, nhấp nháy với nhau, nhưng lại bị ngăn cách bởi một hàng rào kẽm gai giữa trại nam và trại nữ. Nhưng cái đó có nhằm nhò gì. Họ hẹn nhau vào một lúc thuận tiện, một chỗ khuất khoắn. Nàng tụt quần đứng chổng mông ở bên này, chàng lẹ làng làm công tác truyền giống từ phía bên kia sang. Thế mà mầm sống của con người vẫn nảy nở thành bào thai trong bụng nàng, và nàng đã liều mạng co người bảo vệ cái bụng chửa dưới những cú đấm cú đá dã man của tên thượng úy cai tù, nhưng nhất quyết không chịu khai ra ai là tác giả của cái bầu. Chàng hay tin bèn hiên ngang đứng ra tự nhận chính mình là thủ phạm để sẵn sàng hứng chịu những trận đòn thù của cán bộ. Dưới cây bút Thảo Trường thì chế độ nào đi nữa, dù tàn ác như Tần Thủy Hoàng hay thâm độc như cộng sản, cũng không sao tiêu diệt được tình người.

Hồi còn nhỏ, tôi theo học 4 năm trung học đệ nhất cấp ở trường Nguyễn Khuyến, Nam Định cùng với Trần Duy Hinh - người mà sau này là nhà văn Thảo Trường - và một lũ bạn thân khác nữa như Trần Huy Bích, Nguyễn Mạnh Hùng, v.v., cùng chia sẻ với nhau những thú vui của tuổi học trò như đạp xe đi lội sông, tắm hồ, đi xem xinê rồi ăn kem que, ăn sấu dầm, táo dầm ở vườn hoa trước cửa nhà thờ lớn.

Rồi thời thế biến đổi, đất nước bị chia đôi, bọn nhóc chúng tôi đứa thì theo gia đình chạy được vô Nam, đứa bị kẹt lại ở ngoài Bắc (như Trần Khuê, khuôn mặt đấu tranh cho dân chủ nổi bật tại VN hiện giờ). Vào đến Saigon, tôi không còn liên lạc mật thiết được với Trần Duy Hinh như trước nữa, phần chính là vì mỗi đứa học một trường khác nhau nên ít có dịp gặp.

Tôi may mắn xin được học bổng sang Mỹ du học vào năm 1961 rồi làm nghề truyền thông, hằng ngày phát thanh tin tức từ hải ngoại về cho đồng bào trong nước. Trần Duy Hinh thì trở thành nhà văn nổi tiếng với bút hiệu Thảo Trường qua 15 tác phẩm in thành sách gồm cả truyện ngắn lẫn truyện dài.

Ở bên Mỹ, tôi vẫn có sách vở báo chí đủ loại từ Việt Nam gửi qua đều đặn nên đã rất thích thú khi đọc Thảo Trường và thấy rằng người bạn nhỏ năm xưa của mình có lối bút pháp thật độc đáo, hấp dẫn người đọc từ đầu đến cuối. Ít lâu sau, tôi lại được biết chàng đã khoác áo chiến binh, sống cuộc đời hào hùng của một sĩ quan quân đội VNCH cho đến ngày 30 Tháng Tư khi Việt Cộng vào chiếm Saigon thì ngay chiều hôm ấy chàng đã bị chúng bắt bỏ tù sớm hơn ai hết. Từ đó tôi bặt tin chàng luôn.

Cho mãi đến mấy năm trước đây tôi mới được gặp lại Thảo Trường trong một buổi họp mặt của khoảng bốn năm chục cựu học sinh trường Nguyễn Khuyến từ khắp nơi quy tụ lại, do Trần Huy Bích và mấy anh em khác nữa đã gắng công tổ chức ở Quận Cam. Cuộc hội ngộ hàn huyên thật là cảm động. Lũ đầu xanh tuổi trẻ mới ngày nào còn cưỡi xe đạp đi rong chơi với nhau ở thành phố Nam Định nay đều đã trở thành bô lão. Tôi chợt nhớ đến mấy câu thơ của Nguyễn Du khi ông quay về Thăng Long sau những năm dài ly loạn, gặp lại đám bạn bè xưa cũ cả trai lẫn gái, thì mới thấy là: "Gái đẹp quen xưa đều ẵm trẻ, Bạn chơi ngày trước đã thành ông." (Tương thức mỹ nhân giai bão tử, Đồng du hiệp thiếu tẫn thành ông).

Sau bữa tiệc vui đoàn tụ có đông đủ anh em, tôi kéo Thảo Trường ra một góc để nói chuyện riêng. Anh bảo:

Hồi ở Việt Nam, tớ vẫn nghe tiếng cậu nói trên đài VOA đấy chứ. Ngay cả trong những năm đi tù cải tạo, thỉnh thoảng tớ vẫn còn được nghe cậu khi có mấy đứa bạn tù góp tiền thuê cái radio của thằng quản giáo.


Bọn Việt cộng thù ghét gì cậu mà chúng bắt cậu ở tù đến 17, 18 năm" Mười bẩy năm tù thì hết cả tuổi thanh xuân của cuộc đời rồi còn gì nữa"

- Chẳng phải chúng ghét riêng gì tớ đâu, mà cả đám văn nghệ sĩ miền Nam đều bị chúng đặc biệt chiếu cố, nhất là những ai viết văn chống cộng sâu sắc khiến chúng tức điên người lên như Doãn Quốc Sỹ chẳng hạn. Nhưng mà thôi, chuyện đó qua rồi. Uống ly rượu vang mừng gặp lại bạn bè đi cậu.

Ở lớp tuổi đã bước qua ngưỡng cửa "cổ lai hy" như chúng tôi, mà còn được gặp lại nhau để cùng nhắp ly rượu vang thì quả thật đáng mừng. Tôi vẫn tưởng mỗi khi sang chơi bên Quận Cam là sẽ còn được dịp ngồi tán dóc với Thảo Trường về những tác phẩm văn chương cũ mới của anh.

Nhưng một hôm tin buồn đột ngột đến, tôi chỉ còn biết thắp nén hương lòng, tìm đọc lại những truyện dài truyện ngắn của Thảo Trường để tưởng niệm người bạn tài hoa từng học chung với mình ở Nguyễn Khuyến năm xưa.

Lê Văn 

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
05 Tháng Tư 202511:06 SA(Xem: 103)
Hôm nay, tay đã hết viết, mắt cũng thôi đọc. Chị có hoá thân bay về vườn cũ,
25 Tháng Ba 202511:07 SA(Xem: 320)
Trong tất cả các ca sĩ Việt Nam, chỉ có một mình Thái Thanh biết hát thôi!
18 Tháng Ba 202510:12 SA(Xem: 8953)
Nghe Thái Thanh lúc nào cũng vậy, phút rất vui cũng như phút thật buồn.
13 Tháng Ba 20252:22 CH(Xem: 472)
Họa sĩ, nhà thơ, nhà văn, dịch giả Lê Ký Thương cuối cùng đã chọn ngày Lễ Tình Nhân để “dừng bước giang hồ.”
05 Tháng Hai 202512:00 SA(Xem: 9714)
"Gặp lại thương yêu" cũng mong đón nhận những bài viết mang tính kỷ niệm với những văn nghệ sĩ mà chúng ta cùng biết và, cùng yêu mến.
13 Tháng Giêng 20254:44 CH(Xem: 1275)
Đám tang của nhà văn Mai Thảo qui tụ hầu hết những người bạn thực sự yêu thương quí trọng anh,
01 Tháng Giêng 20259:40 SA(Xem: 1202)
Khánh Trường vốn dân Nhảy Dù, chiến đấu tới cùng, dù phải tham chiến trong thế yếu.
24 Tháng Mười Hai 20244:13 CH(Xem: 2129)
Ngược lại Mai Thảo chưa ghét bỏ ai bao giờ. Anh chửi, như một thói quen, một cách mắng yêu, chỉ trong bàn nhậu.
11 Tháng Mười Hai 20242:38 CH(Xem: 726)
Mất mát nhiều quá rồi, tôi không muốn đếm thêm nữa.
26 Tháng Mười Một 20249:39 SA(Xem: 764)
Là Giáo sư Thực vật học của Việt Nam, ông nổi tiếng với bộ sách ba quyển "Cây cỏ Việt Nam" (An illustrated flora of Vietnam, 1999) và quyển "Cây có vị thuốc ở Việt Nam" (2003) cùng do Nhà xuất bản Trẻ ấn hành.
Du Tử Lê Thơ Toàn Tập/ Trọn bộ 4 tập, trên 2000 trang
Cơ sở HT Productions cùng với công ty Amazon đã ấn hành Tuyển tập tùy bút “Chỉ nhớ người thôi, đủ hết đời” của nhà thơ Du Tử Lê.
Trường hợp muốn có chữ ký tác giả để lưu niệm, ở Việt Nam, xin liên lạc với Cô Sóc, tel.: 090-360-4722. Ngoài Việt Nam, xin liên lạc với Ms. Phan Hạnh Tuyền, Email:phanhanhtuyen@gmail.com
Ở lần tái bản này, ngoài phần hiệu đính, cơ sở HT Productions còn có phần hình ảnh trên dưới 50 tác giả được đề cập trong sách.
TÁC GIẢ
(Xem: 34412)
Tên thật Nguyễn Thị Ngọc Trâm, nữ ca sĩ Minh Trang là cháu ngoại của Công Chúa Mỹ Lương (tục gọi Bà Chúa Nhất,) em ruột với Vua Thành Thái. Ngày 18 Tháng Tám tới đây, bà bước vào tuổi 90 (mà,
(Xem: 31349)
Ở thế hệ thứ hai của sinh hoạt 20 năm âm nhạc miền Nam, tính từ 1954 tới 1975, nếu có một người lặng lẽ nhất trong mọi sinh hoạt,
(Xem: 13142)
Chính Mai Thảo là người đầu tiên, vào từ miền Bắc, mở được cánh cửa tương thông, thân ái giữa những người làm nghệ thuật ở hai đầu “thế giới” lạ lẫm.
(Xem: 20778)
Tôi biết tôi dường còn muốn nói với NXH, nhiều hơn nữa,
(Xem: 10124)
màu vàng rực rỡ của dã-quỳ đã dắt tay tôi trở lại Pleiku
(Xem: 334)
Trên vòm trời thi ca Việt Nam bao la, hiếm, có một thi sĩ mang trong mình sự giao hòa mượt mà giữa tình yêu, đời sống và triết tính Phật giáo như Du Tử Lê.
(Xem: 16144)
Du Tử Lê, ông ấy là ai? Sao định mệnh tôi cứ mãi gắn liền với những dòng thơ của ông ta? Nghe nói bây giờ đang ở tại Mỹ
(Xem: 6237)
Tôi mượn câu thơ kết trong bài 'Đêm, nhớ trăng Sài Gòn' của Du Tử Lê để làm tựa cho bài viết này, bài viết về ông: Du Tử Lê - một nhà thơ có tầm ảnh hưởng lớn đối với văn chương Việt Nam.
(Xem: 3197)
Nói một cách dễ hiểu hơn, thơ ông phù hợp với kích cỡ tôi, kích cỡ tâm hồn tôi, phù hợp với khả năng lãnh nhận, thu vào của tôi, và trong con mắt thẩm mỹ tôi,
(Xem: 3543)
Chúng tôi quen anh vào cuối năm 1972.
(Xem: 20678)
Tình Sầu Du Tử Lê - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Phạm Duy - Tiếng hát: Thái Thanh
(Xem: 9628)
Nhưng, khi em về nhà ngày hôm nay, thì bố của em, đã không còn.
(Xem: 10981)
Thơ Du Tử Lê, nhạc: Trần Duy Đức
(Xem: 9741)
Thời gian vừa qua, nhà thơ Du Tử Lê có nhận trả lời phỏng vấn hai đài truyền hình ở miền nam Cali là SET/TV và V-Star-TV.
(Xem: 13350)
Triển lãm tranh của Du Tử Lê, được tổ chức tại tư gia của ông bà Nhạc Sĩ Đăng Khánh-Phương Hoa
(Xem: 32801)
Tôi gọi thơ Du Tử Lê là thơ áo vàng, thơ vô địch, thơ về đầu.
(Xem: 22069)
12-18-2009 Nhà thơ Du Tử Lê phỏng vấn nhạc sĩ Thân Trọng Uyên Phươn
(Xem: 27546)
Khi gối đầu lên ngực em - Thơ Du Tử Lê - Nhac: Tịnh Hiếu, Khoa Nguyễn - Tiếng hát: Đồng Thảo
(Xem: 24921)
Người về như bụi - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Hoàng Quốc Bảo - Tiếng hát: Kim Tước
(Xem: 23831)
Hỏi chúa đi rồi em sẽ hay - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Hoàng Thanh Tâm - Tiếng hát: Tuấn Anh
(Xem: 21911)
Khái Quát Văn Học Ba Miền - Du Tử Lê, Nguyễn Mạnh Trinh, Thái Tú Hạp
(Xem: 19511)
2013-03-30 Triển lãm tranh Du Tử Lê - Falls Church - Virginia
(Xem: 20872)
Nhạc sĩ Đăng Khánh cư ngụ tại Houston Texas, ngoài là một nhạc sĩ ông còn là một nha sĩ
(Xem: 18300)
Triển Lãm Tranh Du Tử Lê ở Hoa Thịnh Đốn
(Xem: 17230)
Triển lãm Tranh và đêm nhạc "Giữ Đời Cho Nhau" Du Tử Lê đã gặt hái sự thành công tại Seattl
(Xem: 27017)
Nhà báo Lê Văn là cựu Giám Đốc đài VOA phần Việt Ngữ
(Xem: 34220)
ngọn cây có những trời giông bão. ta có nghìn năm đợi một người
(Xem: 36154)
Cung Trầm Tưởng sinh ngày 28/2/1932 tại Hà Nội. Năm 15 tuổi ông bắt đầu làm thơ,